نسبت اخلاق و فطرت

علامه طباطبایی بیش از دیگران به تبیین و تحلیل مسائل جدید فلسفه اخلاق بر اساس مبانی اسلامی پرداخته است. موضوع این نوشتار نسبت فطرت و اخلاق از دیدگاه علامه و روش پژوهش، توصیفی – تحلیلی است. بررسی دیدگاه علامه طباطبایی درخصوص تعیین خاستگاه ارزش های اخلاقی نشان می دهد که بدون اعتقاد به سرشت مشترک انسانی یا فطرت، سخن از ارزش های انسانی بی معنا و نفی فطرت اخلاقی به معنای پذیرش نسبیت ارزش ها و در واقع انکار اخلاق است. علی رغم ادعای قائلین به اخلاق مستقل از دین، سست شدن پایه باورهای دینی و نسبی گرایی کلیه معرفت های بشری دفاع معقول از ارزش های اخلاقی را ناممکن می سازد. ازنظر علامه در دو نظام اخلاقی، یعنی نظام اخلاقی یونان و نظام عام دینی، قبول قضایای پایه عقل عملی در حکم به حسن و قبح افعال امری اجتناب ناپذیر می باشد؛ اما در نظام توحیدی قرآن؛ تکیه اخلاق بر فطرت و دین آشکارتر است.