نظام ارزشیابی توصیفی

پژوهش حاضر با هدف واکاوی تجربه های زیسته آموزگاران، دانش آموزان و والدین در خصوص چالش های ناشی از کاهش افت استرس مولد تحصیلی در اجرای نامتوازن برنامه ارزشیابی توصیفی بر نظام آموزشی و عملکرد تحصیلی دانش آموزان انجام گرفت. داده ها با استفاده از مصاحبه نیمه ساختارمند و به شیوه نمونه گیری هدفمند، پس از بررسی 63 نفر، به روش کُلایزی تحلیل شد. یافته ها در دو مقوله عمده «چالش هایی در حوزه فرایند یادگیری-یاددهی» و «چالش هایی در حوزه آینده علمی» به همراه نُه زیرمقوله دسته بندی شد. شواهد نشانگر کاهش شدید استرس مولد در دانش آموزان است که این امر، زمینه کاهش رقابت سازنده و تلاش، انگیزه پیشرفت و کاهش یادگیری عمیق در دانش آموزان و درنهایت، افت تحصیلی و کم سوادی را در پی داشته است. نتایج نشان داد تفکیک نشدن دو نوع استرس مفید و مضر در هدف گذاری برنامه ارزشیابی توصیفی، زمینه بروز و تشدید چالش های متعدد و متنوعی را فراهم کرده است. به نظر می رسد، هنگامی که هدف گذاری بر حذف کامل استرس دانش آموزان استوار شده باشد و ایشان هیچ گونه استرسی نداشته باشند و ملاک های ارزشیابی بسیار کلی باشد، حرف شنوی از معلم نداشته و همین امر ضمن تزلزل جایگاه آموزگاران، زمینه افزایش نافرمانی، افت عملکرد تحصیلی، توقعات نابجای دانش آموز و اولیا را فراهم کند.

مقدمه و هدف: در نظام جدید آموزش وپرورش ارزشیابی توصیفی نقش مهمی ایفا می کند. درواقع ارزشیابی توصیفی نگاه جدیدی به نقش معلم، نقش دانش آموز و جایگاه ارزشیابی در فرایند یاددهی- یادگیری دارد. هدف از تحقیق حاضر آسیب شناسی نظام ارزشیابی توصیفی و ارائه الگوی مناسب در دوره ی ابتدایی آموزش وپرورش (مورد مطالعه استان البرز) بود. روش شناسی پژوهش: روش پژوهش از نظر طرح کیفی از نوع داده بنیاد، خودظهور بود. جامعه آماری پژوهش شامل (صاحب نظران یا خبرگان و متخصصان آسیب شناسی نظام ارزشیابی توصیفی در دوره ابتدایی) بودند، حجم نمونه با درنظرگرفتن قانون اشباع تعداد 21 نفر با روش نمونه گیری هدفمند (آگاهانه) گلوله برفی تعیین شد. روش جمع آوری اطلاعات به روش کتابخانه ای، و ابزار اندازه گیری بصورت مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. به منظور          تجزیه وتحلیل داده ها از کدگذاری استفاده شده است. یافته ها: براساس مدل پارادایمی الگوی نظام ارزشیابی توصیفی در دوره ابتدایی با توجه به آسیب های موجود آموزش وپرورش استان البرز دارای 20 مقوله اصلی و 72 مقوله فرعی از بین 236 مفهوم باز است مورد تایید می باشد و می تواند در حوزه ارزشیابی توصیفی مورد استفاده قرار گیرد. هم چنین نشان داد که مقوله های محوری، علی، راهبردی، زمینه ای، واسطه ای و پیامدی شناسایی شده در الگوی ارزشیابی توصیفی از نظر متخصصان دارای اعتبار بالایی است و مورد تایید است. بحث و نتیجه گیری: به نظر می رسد الگوی طراحی شده برای نظام ارزشیابی توصیفی در دوره ابتدایی با توجه به آسیب های موجود در آموزش وپرورش استان البرز را مورد تایید قرار می دهد.