شاخص های مؤثر توسعه گردشگری روستایی با رویکرد جامع (مورد مطالعه: روستاهای خراسان رضوی)(مقاله علمی وزارت علوم)
از گردشگری روستایی می توان به عنوان شاهراه کلیدی در بهره برداری محیطی و آینده پژوهی سرزمینی و محلی یاد کرد. نوشتار حاضر با علم به جایگاه این مهم در آینده اقتصاد کشورمان و با تأثیر از مطالعات جهانی صورت گرفته و همچنین تأثیر از نقش کم رنگ مطالعات گردشگری روستایی، به بررسی این مهم پرداخته است؛ بنابراین هدف از این مطالعه شناسایی شاخص های مؤثر بر وضعیت گردشگری روستایی استان خراسان رضوی است. روش تحقیق در پژوهش حاضر توصیفی تحلیلی و نوع آن از نظر هدف، بنیادی است. برای جمع آوری اطلاعات از روش های اسنادی و میدانی استفاده شده است. جامعه آماری 19 روستای انتخابی هدف گردشگری استان خراسان رضوی است و از مجموع 3808 خانوار ساکن در سکونتگاه های روستایی، با فرمول کوکران، حجم نمونه 339 خانوار برآورد شد و این افراد با روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک انتخاب شدند. برای آزمودن مدل مفهومی پژوهش و بررسی تأثیر ابعاد پژوهش در توسعه گردشگری روستایی از تکنیک حداقل مربعات جزئی و از نرم افزار Smart PLS استفاده شد. با توجه به نتایج، ضرایب t بین متغیرهای اصلی پژوهش، بالای 96/1 بوده؛ یعنی رابطه معنادار و مستقیم است. بدین ترتیب ابعاد اجتماعی فرهنگی، اقتصادی، برنامه ریزی مدیریتی و زیرساختی خدماتی در توسعه گردشگری روستایی تأثیر مثبت و معناداری دارد. مقدار R2 نشان می دهد 3/84% توسعه گردشگری روستایی با دست یابی به ابعاد چهارگانه تبیین شده و بُعد اقتصادی با ضریب 89/0، تأثیر بیشتری نسبت به سایر ابعاد در توسعه گردشگری روستایی داشته است. با توجه به مقدار شاخص اجتماعی فرهنگی (059/0) پیشنهاد می شود، به منظور ارتقای سطح توسعه گردشگری روستایی، شاخص های فرهنگی اجتماعی مورد توجه بیشتری قرار گیرد تا برآیند نهایی توسعه گردشگری بهبود یابد. درواقع با ارتقای شاخص اجتماعی فرهنگی، انگیزش برای مسافرت و جذب گردشگر بیشتر می شود و برای تحقق اهداف با بهره گیری از این شاخص ها، تقویت امکانات و خدمات در کنار جاذبه ها و منابع گردشگری روستایی با هدف جلب رضایت بیشتر گردشگر و ایجاد اشتغال و درآمد ذی نفعان پیشنهاد می شود.