وحدت یا کثرت

مقاله ی حاضر در پی بررسی بخشی از مسائل پیش آمده در دهه های اخیر در علم جغرافیا با نگاه آسیب-شناسانه است؛ ازاین رو چون علم جغرافیا حوزه ی مطالعاتی کلانی دارد، این دیدگاه نزد اکثر پژوهشگران وجود دارد که جغرافیا علمی میان رشته ای است و همین زمینه، چالش های اساسی را در دهه های اخیر در قالب تخصص گرایی یا تجمیع این علم نزد جامعه ی جغرافیایی فراهم آورده است. ازاین رو، مقاله با نگرشی فلسفی در پی پاسخی منطقی به سؤالی پیش آمده در علم جغرافیاست که کدام اقدام (1- تجمیع گرایش های رشته ی جغرافیا 2- تخصص گرایی گرایش های مختلف به رشته ی جغرافیا) با فلسفه و ماهیت وجودی علم جغرافیا سازگار است؟ و کدام یک علم جغرافیا را در گام شناخت (توصیف و تحلیل مسائل) و گام بهبود (ارائه ی راه حل برای مسائل) تواناتر می سازد؟ در این مقاله جهت تحلیل اطلاعات بیان شده، از روش تحلیل محتوا بهره گرفته شده است؛ بنابراین، این مقاله تلاش دارد تا با نگرشی فلسفی و نگاهی سنجش گرایانه (انتقادی) به آن ها، راه را برای «تجمیع یا تخصص گرایی» علم جغرافیا باز کند. به هرروی، نتایج تحقیق نشان می دهد چون موضوع اصلی علم جغرافیا «فضای جغرافیایی» است، بر این مبنا نمی توان گفت که جغرافیا به عنوان علمی میان رشته ای است؛ زیرا جغرافیا دارای موضوعی واحد است که جغرافی دانان آن را مطالعه می کنند. نتایج پژوهش به وحدت کلان-گرایانه در عین کثرت [سیطره ی وحدت بر کثرت] در علم جغرافیا قائل است.