میرزا مهدی خان استرآبادی

ظهور نادر با حکمرانی بیگانگان در شرق، غرب و شمال ایران همراه بود. وی درمدت کوتاهی اوضاع سیاسی را به سامان آورد. در این مدت، روابط ایران و عثمانی با مشکلاتی همراه بود. بنابر این جهت نشان دادن هیبت و دوستی، بر آن شد تا با یادداشت ها، نامه ها، پیام ها، و هیئت های اعزامی به دولت عثمانی، دشمنی و تعصب حکومت صفوی را به دوستی و اتحاد تبدیل نماید؛ که میسَّر واقع نشد. لذا چاره را در آن دید، که سفارت میرزا مهدی خان استر آبادی را در اولویت سیاست خود قرار دهد تا از جایگاه قدرت، منویات خود را به باب عالی اعلام نماید. مقاله حاضر، متضمن پرداختن به نقش میرزا مهدی خان استر آبادی به عنوان سفیر نادر شاه در روابط میان ایران با دولت عثمانی در عصر نادری است. از این رهگذر، عملکرد سیاسی وی در باب عالی و نتایج مثبت یا منفی سفارت وی مورد وا کاوی و باز بینی قرار گرفته است. سوال اصلی این مقاله به این شرح است سفارت میرزا مهدی خان به عثمانی با چه اهدافی انجام شده است؟ فرضیه تحقیق بدین قرار است میرزا مهدی خان به دنبال تأمین نظریات نادر شاه در باب عالی بود و قصد داشت تا منازعات بیهوده و طولانی دربار های افشاری و عثمانی را که موجب تضعیف هر دو قدرت شرقی می شد و به سود رقبای اروپایی آنها بود، از میان بردارد. روش تحقیق در این مقاله نیز، تاریخی است.