تعارض ظاهری آیات

مقاله حاضر با هدف بررسی دلیل آیت الله خویی بر محدودیت تعداد آیات منسوخ انجام شده است. با بررسی دیدگاه ایشان درباره نسخ، روشن گردید که دلیل ایشان بر این محدودیت، انکار نسخ در مواردی است که آیه ناسخ بر آیه منسوخ ناظر نیست و معیار «ناظر بودن» آن است که اگر آیه منسوخ نباشد معنای آیه ناسخ به تنهایی مبهم است و برای کامل شدن به آیه منسوخ نظر دارد. سبب اصلی این انکار، لزوم پذیرش اختلاف بین این گونه آیات ناسخ و منسوخ است، در حالی که خداوند متعال در آیه 82 سوره نساء نبودن اختلاف در قرآن را دلیل الهی بودن آن بیان فرموده و حتی گروهی از مفسران ،از جمله آیت الله خویی، آن را از وجوه اعجاز قرآن می دانند. در بررسی دلیل ایشان، به روش توصیفی تحلیلی با بیان دیدگاه مفسرانی چون علامه طباطبایی درباره رابطه تنافی بین آیات ناسخ و منسوخ، بررسی مفهوم اختلاف بین دو آیه و با تکیه بر تعریف تناقض در منطق و تعریف تعارض در علم اصول، این نتیجه به دست آمد که تنافی بین آیات ناسخ و منسوخ، تنافی ظاهری است و از مصادیق اختلاف بین دو آیه محسوب نمی شود و به نظر می رسد دلیلی بر انکار نسخ در این گونه آیات وجود ندارد..