برنامه گربه سازگار

زمینه و هدف: اختلالات اضطرابی از اختلال های رایج کودکی است که میزان بهبودی خودبه خودی پایین و همبودی بالایی با سایر اختلالات دارند. تاب آوری روند تحول را از آسیب های روان شناختی حفظ می کند و باعث می شود افراد در مواجهه با فشارهای روانی از سبک های کنار آمدن مؤثرتری استفاده کنند. این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی برنامه گربه سازگار و آموزش مدیریت والدین بر میزان اضطراب و تاب آوری دانش آموزان دارای اختلال اضطرابی انجام شد. روش: این پژوهش شبه تجربی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با دو گروه آزمایشی ویک گروه گواه بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان ابتدایی دارای اختلال اضطرابی شهر مبارکه (استان اصفهان) در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ بود. در این پژوهش ۴۵ دانش آموز دبستانی دارای اختلال اضطرابی به صورت تصادفی، در گروه های آزمایشی و گواه جایدهی شدند. دانش آموزان گروه آزمایشی 1 تحت آموزش ده جلسه ۶۰ دقیقه ای برنامه گربه سازگار و مادران گروه آزمایشی 2 تحت آموزش ده جلسه ۷۵ دقیقه ای آموزش مدیریت والدین قرار گرفتند. گروه ها قبل، بعد از مداخله، و ۴۵ روز بعد به پرسش نامه های اضطراب سنج (اسپنس، ۱۹۹۷) و تاب آوری (مرل، ۲۰۱۰) پاسخ دادند. تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل واریانس آمیخته در محیط SPSS24 انجام شد. یافته ها: نتایج تحلیل واریانس آمیخته نشان داد هر دو برنامه گربه سازگار و آموزش مدیریت والدین بر کاهش اضطراب و افزایش تاب آوری تأثیر معنادار داشته اند (001/0P<). اثربخشی برنامه گربه سازگار در کاهش اضطراب از برنامه مدیریت والدین بیشتر است (001/0P<) و بین دو برنامه در افزایش تاب آوری، تفاوت معناداری وجود ندارد. نتیجه گیری: برنامه های گربه سازگار و مدیریت والدین روش هایی مناسب جهت کاهش اضطراب و افزایش تاب آوری دانش آموزان بوده و این الگوها جهت گسترش سلامت روانی پیشنهاد می شود.

این پژوهش باهدف مقایسه اثربخشی برنامه درمان گروهی گربه سازگار کندال و آموزش مدیریت والدین بر میزان اضطراب اجتماعی، پرخاشگری بدنی و تاب آوری دانش آموزان دارای اختلال اضطرابی انجام شد. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و گروه کنترل با دوره پیگیری 45 روزه بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان ابتدایی دارای اختلال اضطرابی شهر مبارکه در سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۴۰۱ بود. در این پژوهش تعداد ۴۵ دانش آموز دبستانی دارای اختلال اضطرابی، با روش نمونه گیری هدف مند انتخاب و به صورت تصادفی در گروه های ۱۵ نفره آزمایشی و گواه قرار گرفتند. دانش آموزان گروه آزمایشی اول در ده جلسه 60 دقیقه ای برنامه گربه سازگار (CCP) و مادران گروه آزمایشی دوم در ده جلسه 75 دقیقه ای آموزش مدیریت والدین (PMT) شرکت کردند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های اضطراب سنج اسپنس (1997، SCAS ) ، تاب آوری مرل (2011، SEARS ) و پرخاشگری نیلسون (2000، ChIA) استفاده شد. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از تحلیل واریانس آمیخته با اندازه گیری مکرر و آزمون بونفرونی استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد هر دو برنامه گربه سازگار و آموزش مدیریت والدین نسبت به گروه گواه به طور معناداری باعث کاهش اضطراب اجتماعی و پرخاشگری بدنی و افزایش تاب آوری می شوند (01/0P<). تأثیر هر دو مداخله تا مرحله پیگیری 45 روزه دارای ماندگاری اثر است. همچنین باتوجه به تفاوت میانگین ها بین میزان اثربخشی دو برنامه بر اضطراب اجتماعی و تاب آوری تفاوت معناداری وجود ندارد (05/0p> )، ولی اثربخشی برنامه گربه سازگار بر پرخاشگری بدنی بیشتر از برنامه آموزش مدیریت والدین است.

زمینه: مطالعات نشان داده است که جنگ در سوریه به طور قابل توجهی بر روی سلامت روان کودکان تأثیر گذاشته و باعث افزایش میزان استرس و اضطراب آن ها شده است، پژوهش های مختلف حاکی از آن است که میزان استرس و اضطراب را می توان با بهره گیری از مداخلات هنردرمانی و روانشناختی تعدیل کرد. با وجود این، کاربرد هنردرمانی مبتنی بر مداخلات روانشناختی، در آسیب های ناشی از جنگ بر کودکان سوری، مغفول مانده است. هدف: این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی مداخله هنردرمانی بیانگر مبتنی بر برنامه گربه سازگار در کاهش ترس از شکست در کودکان تحت تأثیر جنگ سوریه و دچار استرس آسیب ثانویه (STS) انجام شده است. روش: طرح پژوهش حاضر نیمه آزمایشی، از نوع پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری (3 ماهه) با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش، شامل تمامی کودکان 10-12 سال سوری در معرض جنگ بود که از این جامعه آماری، کودکانی که به علت جنگ به شهر السلمیه نقل مکان کرده بودند (153 نفر) مورد آزمون مقیاس تشخیصی استرس آسیب ثانویه (براید و همکاران،2004)، قرار گرفتند که تعداد 44 نفر با علائم بیشتر (کسب نمره بالاتر) انتخاب شدند و بر اساس ملاک ورود و خروج، از این کودکان 20 نفر انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه 10 نفری آزمایش (گروه مداخله هنردرمانی بیانگر) وگواه گمارده شدند. در جلسات مداخله هنردرمانی از بسته هنردرمانی بیانگر مبتنی بر برنامه گربه سازگار (کلثوم و همکاران، 2023) و برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه ارزیابی شکست در عملکرد PFAI (کونروی و همکاران، 2002) استفاده شد. برای تحلیل داده ها نیز تحلیل واریانس اندازه گیری تکرارشده (مکرر) و نرم افزار SPSSv26 مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش حاضر نشان داد مداخله هنردرمانی بیانگر مبتنی بر برنامه گربه سازگار بر کاهش علائم ترس از شکست و ابعاد آن (ترس از تجربه شرم و خجالت، ترس از کاهش عزت نفس، ترس از داشتن آینده ای نامعلوم، ترس از دست دادن علاقه افراد مهم و ترس از ناراحت شدن افراد مهم (در کودکان سوری مؤثر بوده است (0/05p<). نتیجه گیری: با توجه به یافته های به دست آمده، این نتیجه حاصل شد که هنردرمانی بیانگر مبتنی بر برنامه گربه سازگار می تواند باعث کاهش میزان علائم ترس از شکست و زیرمقیاس های آن بر کودکان متأثر از جنگ شده و تکرار آزمایش در کودکان دیگر متأثر از جنگ با نمونه های بیشتر پیشنهاد می شود.