شاخص جی

هدف: با توجه به اهمیت تولیدات علمی در رتبه بندی دانشگاه ها و ارزیابی اعضای هیأت علمی به عنوان پژوهشگرانی که بیشترین سهم هدف را در تولیدات علمی هر دانشگاهی دارند؛ پژوهش حاضر عملکرد پژوهشی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر را در پایگاه استنادی گوگل اسکالر از نظر کمیّت و کیفیت، مورد بررسی قرار داده است. روش شناسی: مطالعه حاضر پژوهشی توصیفی پیمایشی است که به روش تحلیل استنادی انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش بروندادهای علمی تمامی اعضای هیأت علمی شاغل در دانشگاه علوم پزشکی بوشهر در سال 1393 (شامل 160 نفر) است که در پایگاه استنادی گوگل اسکالر نمایه شده است. به منظور گردآوری داده ها از نرم افزار تحلیل استنادی publish or perish، استفاده شده و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار اکسل و شاخص های توصیفی صورت گرفته است. یافته ها: بر اساس نتایج پژوهش 26/37 درصد جامعه مورد مطالعه هیچ مدرک علمی در گوگل اسکالر نداشتند. بیشتر افراد (37/59 درصد) نیز کمتر از 20 مدرک داشتند. به طور میانگین 73/4 مدرک به ازای هر یک از افراد جامعه پژوهش در گوگل اسکالر نمایه شده بود و هر فرد به طور متوسط 33/19 استناد دریافت کرده بود. تعداد متوسط استنادها برای هر مدرک نیز 83/1 بود. میانگین شاخص هرش برای جامعه پژوهش برابر با 45/1 و میانگین شاخص جی 1/2 بود. 12/48 درصد جامعه پژوهش نیز دارای شاخص های هرش و جی برابر با صفر بودند. نتیجه گیری: از یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که تعداد کل مدارک، تعداد کل استنادها و شاخص های هرش و جی اغلب پژوهشگران مورد مطالعه در سطح پایینی قرار دارد. سابقه پایین اغلب پژوهشگران، محدودیت های زبانی و دسترسی بین المللی پایین به مدارک منتشر شده به زبان فارسی از دلایل عمده پایین بودن شاخص های مورد مطالعه است.

هدف: در این پژوهش بر آنیم تا تأثیرگذارترین پژوهشگران حوزه آی متریکس، با استفاده از شاخص های نفوذ اندیشه ای و اجتماعی شناسایی شوند. با این هدف از شاخص های منتخب خانواده اچ (شاخص اچ، شاخص جی، و شاخص اچ. سی) برای تعیین نفوذ اندیشه ای پژوهشگران از مرکزیت های هم تألیفی (مرکزیت رتبه، مرکزیت بینابینی، و مرکزیت نزدیکی) استفاده شده است. روش: پژوهش حاضر با استفاده از روش کتاب سنجی و همچنین رویکرد تحلیل شبکه های اجتماعی انجام گرفته است. جامعه پژوهش حاضر را تمامی مقاله های حوزه آی متریکس تشکیل می دهد که در بازه زمانی 1978 تا 2014 در وبگاه علوم نمایه شده اند و تعداد آنها 5944 رکورد است. برای محاسبه شاخص های مرکزیت و شاخص اچ از نرم افزارهای یو. سی. آی نت و بایب اکسل استفاده شده است؛ شاخص جی و شاخص اچ. سی نیز به صورت دستی و با فرمول نوبسی در نرم افزار اکسل محاسبه شده اند. پس از محاسبه همه شاخص های کاربردی در پژوهش، با استفاده از بسته های نرم افزاری اس. پی. اس. اس و لیزرل به پرسش های همبستگی پاسخ داده شده است. یافته ها: بررسی رابطه بین نمره های مرکزیت (نفوذ اجتماعی) و کارایی، حاکی از آن بود که بین سه نوع مرکزیت رتبه، بینابینی، و نزدیکی از یک طرف و کارایی از طرف دیگر، همبستگی مثبتی وجود دارد. نتایج مربوط به همبستگی میان شاخص های نفوذ اجتماعی و شاخص های نفوذ اندیشه ای، حاکی از وجود همبستگی مثبت بین این دو نوع نفوذ بود. به طور کلی و با توجه به پرونده های انفرادیِ ایجاد شده بر مبنای جمیع شاخص های اندیشه ای و اجتماعی که بر اساس مجموعه نمرات حاصل از شش شاخص اچ، اچ. جی، اچ. سی، مرکزیت رتبه، بینابینی، و نزدیکی محاسبه شد، به نظر می رسد «لیدسدورف» و «کوشا» به ترتیب تأثیرگذارترین پژوهشگران حوزه آی متریکس در سطح جهان و ایران هستند. اصالت: با توجه به یافته های حاصل از این پژوهش، به نظر می رسد که استفاده از شاخص های ترکیبی در حد متعادل، بینش به نسبت عادلانه و واضح تری درباره وضعیت و تأثیرگذاری پژوهشگران در یک حوزه علمی خاص به وجود می آورد. پس می توان برای هر یک از پژوهشگران پرونده ای انفرادی ایجاد کرد، به طوری که از نتایج به دست آمده، برای تصمیم گیری های مهمی نظیر کمیته های ترفیع و ارتقا، استخدام، اعطای درجه های پژوهشی و سایر موارد مشابه استفاده شود.