کتاب من لایحضره الفقیه

بازگشت به تفکر اصیل هویت دینی-تمدنی در راستای نیل به الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت؛ مستلزم بازخوانی کاربردی مبانی نظری اصیل دینی در حوزه های تمدنی است. بازخوانی کتاب ارزشمند من لایحضره الفقیه، برای پاسخگویی به نیازهای شرعی کسانی که به فقیه دسترسی ندارند؛ درتمدن اسلامی کتابی ارزشمند در طرح مباحث هویتی فقهی- تمدنی است. هدف پژوهش حاضر بازخوانی بن مایه های فکری مفاهیم و شاخصه های شهری مورد تاکید و اشاره در کتاب من لایحضره الفقیه شیخ صدوق، یکی از کتب ارزشمند اربعه شیعه و از مهمترین کتابهای روائی عالم تشیع در تمدن اسلامی بوده است. طبقه بندی روش تحقیق بر اساس هدف به صورت روش توصیفی تحلیلی و در طبقه بندی بر اساس روش، روش تحلیل محتوای متن کتاب من لایحضره الفقیه در بستر مطالعات کتابخانه ای می باشد. وجوه ساحت های سه گانه فکری، عملی-اخلاقی، و عینی، در بستر مفاهیم شهری در متن کتاب من لایحضره الفقیه مورد بازخوانی قرار گرفته و متناسب هر محور به بازخوانی مدل بهره گیری در حیطه مفاهیم شهری برای تمدن اسلامی-ایرانی پرداخته شده است. یافته های پژوهش بیانگر امکان قرائت کاربردی از مدل های پیشنهادی حیطه های فکری، عملی-اخلاقی، عینی در حیطه مفاهیم مطالعات شهری و شهرسازی، بر اساس بن مایه های حاصل از بازخوانی کتاب ارزشمند من لایحضره الفقیه در حیطه تمدنی اسلام است. دستاوردهای حاصل از تحقیق می تواند به الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت در حیطه مفاهیم شهری و شهرسازی منجر شود

منظورشناسی به مطالعه منظور پاره گفتار هایی می پردازد که میان پیام رسان و پیام گیر رد و بدل می شود. بر اساس این دانش هر پاره گفتار می تواند در بافت های مختلف حامل نقش های متفاوتی باشد. مایکل هلیدی (1973م) از نظریه پردازان این عرصه، نقش های معنایی - منظوری زبان را هفت نوع معرفی نمود و بر این باور است که این هفت نقش زبانی را می توان در تمامی گونه های کاربردی زبان ردیابی کرد. در احادیث نبوی و ائمه معصوم: پاره گفتارهای متعددی درباره زن وجود دارد که نقش های زبانی آن ها، بدون درنظر گرفتن بافت کلام، باعث خدشه دار شدن وجهه اجتماعی زن می شود. در این پژوهش تلاش می شود مجموعه این احادیث - که در کتاب من لایحضره الفقیه جمع آوری شده است - از این منظر بررسی شود. نتایج نشان می دهد که از مجموع ۹۶۰ پاره گفتاری که درباره زنان در این کتاب روایت شده است، بیشترین بسامد مربوط به نقش اطلاع رسانی (%۴۱) و اکتشافی (%33) است. این آمار بیان گر آن است که ابلاغ پیام خاص مرتبط با زن (اطلاع رسانی) و یا پرسش از مسائل فقهی و شرعی (اکتشافی) درباره وی، نه تنها باعث تنزل جایگاه اجتماعی وی نیست، بلکه در بسیاری از پیام ها نقش وی را به عنوان کُنش گر در یک جامعه زبانی برجسته می سازد.