بررسی تأثیر انجمن ایران و آمریکا بر ساختار نهادهای آموزشی در ایران (1357-1342 ش)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
از دیرباز موقعیت ژئوپلیتیکی ایران، توجه سیاست گذاران بسیاری از کشورها را به خود جلب کرده است. دراین بین یکی از کشورهایی که درصدد رابطه سیاسی و فرهنگی با ایران برآمد آمریکا است. تغییر سیاست های کلی آمریکا بعد از جنگ جهانی اول موجب شد تا این کشور از انزوای سیاسی خارج شود و خود را در عرصه جهانی به عنوان یک کشور ابرقدرت مطرح نماید. در نیمه دوم قرن نوزدهم آمریکا بر آن شد تا روابط فرهنگی خود را با جهان ازجمله خاورمیانه گسترش دهد که ایران هم جزو این مناطق بود. در این برهه زمانی روابط فرهنگی آمریکا و ایران کاملاً در خطوطی مجزا از روابط سیاسی صورت می گرفت؛ اما در دوره پهلوی دوم اهداف فرهنگی آمریکا کاملاً منطبق بر اصول سیاست خارجی این کشور بود. راه اندازی نهادهای فرهنگی در ایران از جمله انجمن ایران و آمریکا برای رسیدن به همین اهداف بود. ازاین رو تلاش و فعالیت های مستقیم فرهنگی آمریکا از طریق انجمن برای جست وجوی شیوه نزدیک شدن به جوانان را می توان یکی از زمینه های کنترل نظام آموزشی و تربیتی عنوان کرد؛ بنابراین پژوهش حاضر به روش تاریخی و مبتنی بر اسناد و گزارش های آرشیوی و با بهره گیری از رویکرد توصیفی-تحلیلی درصدد تبیین این مسئله است. یافته های پژوهش بیانگر آن است که برنامه های فرهنگی آمریکا در قالب انجمن ایران و آمریکا کاملاً با سیاست خارجی آمریکا در ایران برای تأثیرگذاری در سطوح آموزشی و دانشگاهی کشور منطبق بود.