فرهنگ غالب

این مقاله سعی دارد با معرفی تعدادی از گبه هایی که زنان ایل قشقایی به سفارش جامعه شهری طی سال های اخیر بافته اند، به بررسی شباهت ها و تفاوت های نشانه ای این دست بافته ها با گبه های متعارف عشایرِ قشقایی بپردازد. بر این اساس نمونه هایی را با ویژگی های بیان شده برمی گزیند. ساختار صوری این گبه ها به گونه ای است که تحت تأثیر سفارش از سوی فرهنگ غالب/ مرکزی جامعه، نقش مایه هایی بیگانه با گبه های متعارف عشایری را در خود جای داده اند، به طوری که در این گبه ها با نظام های نشانه ای متنوع از فرهنگ غالب و فرهنگ عشایری روبه رو می شویم. این دوگانگی در همنشینی نشانه ها، باعث نشان داری این گونه نسبت به گبه های دیگر می شود و در تمایز با نمونه های متعارفِ موجود، اصطلاح «گبه های سفارشی» را به خود اختصاص می دهد. در حقیقت، این پژوهش با توجه به تجانسِ بین گبه های سفارشی و هنر مهاجرت، بر نظریه پارادوکس همانندی و تفاوت در هنر مهاجرت تکیه می کند و براساس شباهت بین شرایط زن بافنده و هنرمند مهاجر و نیز سفارش دهنده گبه (نماینده فرهنگ غالب) با خواسته کشور میزبان، گبه های سفارشی را پدیده هایی می داند که برای خوانش آن ها باید به نظام های نشانه ای متفاوت و گاه متضادِ دو فرهنگ رجوع کرد.

این مقاله به رابطه موسیقی عامه پسند مستقل و فرهنگ غالب می پردازد. امیرحسین مقصودلو، ملقب به تتلو، خواننده مشهور، مورد مطالعه این پژوهش است. این مقاله به مطالعه محتوای آثار تتلو به عنوان یک خواننده موسیقی عامه پسند در دهه 1390 شمسی می پردازد. سؤالی که در این تحقیق مطرح می شود این است که آیا این محتوا بازتاب دهنده سوژه برآمده از دل سیاست های نئولیبرالی مورد مناقشه چند دهه گذشته بین صاحب نظران است یا خیر. این پژوهش با روش تحلیل مضمون، ده اثر از این خواننده را که از آن ها استقبال بیشتری شده است، بررسی می کند. نتیجه این بررسی، حوزه هایی را مشخص می کند که بخشی از آن ها شامل مضمون هایی هستند که همسو با فرهنگ غالب و بخش دیگر، در تقابل با آن قرار می گیرند. از دل چنین تطبیق و تقابلی سوژه ای سرگردان و آشفته برمی آید که هم مورد مذمت جامعه و فرهنگ و ایدئولوژی غالب و هم مورد عتاب منتقدان آن ها واقع می شود