مهارت های درشت

مهارت های حرکتی پایه، الگوهای قابل مشاهده ای از رفتارهای حرکتی شامل فعالیت های جابه جایی، دستکاری و پایداری هستند. هدف این تحقیق ارزیابی رشد حرکتی درشت و سطح تبحر اجرای مهارت های حرکتی کودکان دبستانی در شهر تهران بود. از نسخه دوم آزمون رشد حرکتی درشت (اولریخ، 2000) برای ارزیابی 712 کودک 11-7 ساله استفاده شد. اجرای هر یک از دوازده مهارت حرکتی درشت این آزمون به صورت کیفی ارزیابی شد. درصد کودکان با اجرای در سطح ضعیف/ ماهر و نزدیک ماهر (پیشرفته) بر حسب جنس و گروه سنی گزارش شد. ارزیابی ها مشخص کرد بالاترین درصدهای اجرا در سطح پیشرفته برای هر دو جنس به سُرخوردن و دویدن مربوط بوده اند، اما این نسبت ها در دیگر مهارت های ارزیابی شده درکل پایین بود. در یک مهارت جابه جایی (جهیدن) و دو مهارت کنترل شیء (ضربه با پا، و ضربه با دست) درصد پسرهایی که در سطح پیشرفته ارزیابی شدند، از نظر آماری بیشتر از درصد دخترها بود. در سه مهارت کنترل شیء (دریبل، ضربه با پا، و پرتاب از بالای شانه) درصد کودکان با سن بالاتر که در سطح پیشرفته ارزیابی شده بودند، از نظر آماری بیشتر از کودکان کم سن و سال تر بود. ازاین رو پیشنهاد می شود در برنامه های دبستان ها به بهبود سطح تبحر مهارت های حرکتی توجه بیشتر شود.

کودکان پیش از دبستان در مطلوب ترین زمان برای رشد مهارت های حرکتی درشت و ظریف هستند. یکپارچگی بینایی-حرکتی مهارت ادراکی-حرکتی مهمی است که کودکان به منظور کسب کارکرد موفقیت آمیز قبل از ورود به مدرسه به آن نیاز دارند. در تحقیق حاضر اثر سه برنامه مداخله ای حرکتی (درشت، ظریف و درشت-ظریف) روی یکپارچگی بینایی-حرکتی 80 کودکی بررسی شد که نمرات مهارت های یکپارچگی بینایی-حرکتی کمتر از میانگین داشتند. از بین شرکت کنندگان سه گروه تجربی (60 نفر) و یک گروه کنترل (20 نفر) به طور تصادفی انتخاب شدند. گروه های تجربی در 12 هفته و هر هفته 3 جلسه 45 دقیقه ای در برنامه مداخله ای شرکت کردند. نسخه ششم آزمون رشد یکپارچگی بینایی-حرکتی بیری-باکتنیکا برای اندازه گیری مهارت های یکپارچگی بینایی-حرکتی آزمودنی ها استفاده شد. تحلیل واریانس مرکب با اندازه های تکراری و آزمون تعقیبی حداقل تفاوت معنا داری برای تحلیل اثرات برنامه های مداخله حرکتی استفاده شد (05/0P<). نتایج میانگین نمرات پیش آزمون-پس آزمون تفاوت معنا داری بین گروه های تجربی و کنترل نشان داد (044/0=P، 831/2=(76،3)F). نتایج آزمون تعقیبی نشان داد که بین گروه های برنامه مداخله حرکتی ظریف و درشت-ظریف با گروه کنترل تفاوت آماری معنا داری وجود دارد (به ترتیب 014/0=P و 038/0=P). بنابراین برنامه مداخله حرکتی ظریف هم به تنهایی و هم با ترکیب مهارت های حرکتی درشت به بهبود یکپارچگی بینایی-حرکتی در کودکان پیش دبستانی منجر می شود. نتایج این مطالعه پیشنهاد می کند که معلمان مهدکودک و پیش دبستانی باید برنامه مداخله حرکتی هدفمند شامل مهارت های حرکتی ظریف و درشت را برای بهبود یکپارچگی بینایی-حرکتی کودکان قبل از ورود رسمی به مدرسه به کار ببرند.