مطالعه جامعه شناختی اثر انگیزش محافظت بر رفتارهای محیط زیستی در دوران پاندمی کرونا(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
مقدمه : بیماری کووید-19 چالشی جهانی در قرن بیست ویکم است که برای نخستین بار در شهر ووهان چین در دسامبر 2019 گزارش شد. به دلیل شیوع گسترده این بیماری در سراسر جهان از جمله ایران و تأثیر آن بر حوزه های مختلف زندگی انسان معاصر، پژوهش حاضر به بررسی تأثیر بیماری کووید-19 بر رفتارهای محیط زیستی شهروندان شهر تهران با استفاده از نظریه انگیزش محافظت پرداخته است. روش : روش تحقیق مطالعه حاضر پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق شهروندان تهران به تعداد 8,693,706 نفر و حجم نمونه 400 نفر است و به منظور دسترسی به افراد نمونه از روش نمونه گیری دردسترس استفاده شده است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است که از روایی و پایایی لازم برخوردار است. یافته ها: یافته ها نشان داد انگیزش محافظت بر رفتار محیط زیستی اثر مستقیم و معناداری (بتا= 193/0 و 000/0 = Sig) دارد. واریانس تبیین شده 19 درصد است. همچنین در بین مؤلفه های انگیزش محافظت، بیشترین و کمترین درصد از میانگین نمره قابل اکتساب به ترتیب به ترس (88/79 درصد) و رفتار محیط زیستی (52 درصد) اختصاص داشته است. نتایج آزمون رگرسیون نشان داد بین متغیرهای تهدید درک شده (بتا= 257/0)، حساسیت درک شده (بتا= 225/0) و کارایی پاسخ (بتا= 351/0) با رفتار محیط زیستی رابطه مستقیم و معنادار وجود دارد. نتیجه گیری : نتایج این مطالعه، نقش سازه های انگیزش محافظت (تهدید درک شده، حساسیت درک شده و کارایی پاسخ) و ترس را بر رفتارهای محیط زیستی تأیید می کند. این نتایج می تواند در هرگونه سیاست گذاری اطلاع رسانی و ترغیبی در زمینه کووید-19 و نیز آموزش های مرتبط بهداشتی مورد توجه جدی قرار گیرد.