مطالب مرتبط با کلیدواژه

تحلیل گفتمان لاکلائو و موفه


۱.

تحلیل گفتمان بیانیۀ «گام دوم انقلاب»: فرصت ها و تهدیدهای پیش روی نظام اسلامی با توجه به مفهوم «دشمن»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بیانیه گام دوم فرصت تهدید دشمن تحلیل گفتمان لاکلائو و موفه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۵ تعداد دانلود : ۲۰۶
جمهوری اسلامی ایران طی چهار دهه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، تهدیدها و فرصت های گوناگون، داخلی و خارجی را پشت سر گذاشته است. مؤلفه های سازنده انقلاب اسلامی به واسطه رهبری امام خمینی و سپس حضرت آیت الله خامنه ای نظام اسلامی را در مسیری قرار داده است که از فرصت ها تا حدود بسیار زیادی به خوبی استفاده کرده و تا حد قابل توجهی تهدیدها را دفع کرده است. در چهل سالگی نظام، رهبر انقلاب در سال 1397 با صدور بیانیه «گام دوم انقلاب»، به ترسیم مسیر آتی نظام اسلامی در چهل سال دوم پرداخت. این سند راهبردی، فضای آیندگی را ترسیم کرده است که با تحلیل گفتمان حاکم بر بیانیه می توان عمده ترین تهدیدها و فرصت های پیش روی نظام اسلامی از منظر بیانیه گام دوم را تحلیل و احصاء کرد. برهمین پایه، پرسش اصلی این پژوهش اینگونه طرح شده است: عمده ترین فرصت ها و تهدیدهای پیش روی نظام اسلامی بر پایه گفتمان بیانیه گام دوم انقلاب کدام اند؟ در راستای پاسخ به این پرسش اصلی، دو پرسش فرعی طرح کرده ایم: 1- رهبر انقلاب گفتمان خود را در بیانیه گام دوم چگونه بازنمایی کرده است؟ 2- در گفتمان حاکم بر بیانیه گام دوم، فرصت ها و تهدیدهای پیش روی نظام اسلامی در چه سطوحی بازنمایی شده است؟ در این مقاله با استفاده از روش تحلیل گفتمان تلاش می کنیم تا با آشکار ساختن مؤلفه های ایدئولوژیک بیانیه گام دوم، که تا حدودی در برابر گفتمان رقیب و مفهوم «دشمن» صورت بندی شده است، عمده ترین تهدیدها و فرصت های پیش بینی شده در گفتمان رهبر انقلاب برای چهل سال دوم نظام اسلامی را شناسایی کنیم که در سطوح هویتی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی و رسانه ای بازنمایی شده است.
۲.

بازشناسی گفتمان های سیاسی در خانه موزۀ شهید بهشتی بر اساس نظریۀ تحلیل گفتمان لاکلائو و موفه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آیت الله دکتر سیدمحمد حسینی بهشتی خانه موزه گفتمان تحلیل گفتمان لاکلائو و موفه مفصل بندی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲ تعداد دانلود : ۱۱
موزه ها به عنوان نهادهایی اجتماعی و فرهنگی، برآمده از گفتمان های گوناگون جامعه و اهداف بنیانگذاران آن، ضمن تعامل با طیف های متنوع مخاطبان، می توانند بر قشرهای مختلف جامعه نیز تأثیر گذارند. نهادها و سازمان های فرهنگی برای ترویج و گسترش آرمان های انقلاب اسلامی ایران از این ظرفیت ارتباطی موزه ها استفاده می کنند. «خانه موزه مشاهیر» به عنوان یکی از انواع موزه ها، می تواند در ارتباط با این ارزش های فرهنگی قرار گیرد. «خانه موزه شهید بهشتی»، محل زندگی خانواده و شخص آیت الله دکتر سیدمحمد حسینی بهشتی(1360-1307خ.) از این نمونه فضاهاست که از سال 1392خ. در شهر تهران فعالیت دارد. این نوشتار ضمن معرفی و بررسی اجزای خانه موزه تلاش دارد به پرسش های اصلی زیر پاسخ دهد: این موزه تحت تأثیر کدام گفتمان ها به بازنمایی شخصیت و زندگی آیت الله بهشتی می پردازد؟ همچنین سایر گفتمان های موثر در این خانه موزه کدام هستند؟ این پژوهش ضمن تشریح نوآورانه چگونگی استفاده از نظریه «تحلیل گفتمان لاکلائو و موفه» برای تحلیل فضای یک موزه و به طور خاص «خانه موزه»، نتایج زیر را نیز درپی داشت: گفتمان اصلی موزه، درباره شخصیت صاحب خانه، در جایگاه «روحانی برآمده از خاندان علمای دین، روزآمد، آگاه به مقتضیات زمانه و مدیر توانمند در تشکیلات سازی» است. گفتمانی که باعث شده است وجوه دیگری از شخصیت و فعالیت های آیت الله بهشتی کمتر دیده شود. همچنین گفتمان حاشیه ای این موزه «گفتمان انقلاب اسلامی» است که با ساختاری کمرنگ، عناصر گفتمانی معدودی را مفصل بندی کرده است.