معلمان متوسطه اول

پژوهش حاضر با هدف مطالعه نقش مدیران آموزشی در ایجاد جوّ اخلاقی در مدارس و حمایتهای اجتماعی و رابطه آن با عملکرد سازمانی انجام شده است. طرح کلی پژوهش، همبستگی بوده است. بدین منظور 160 معلم به روش نمونه گیری تصادفی از میان معلمان متوسطه اول شهر یزد از دو ناحیه 1 و 2 آموزش و پرورش انتخاب شدند که از این عده 152 نفر به پرسشنامه ها به طور کامل پاسخ دادند. در این پژوهش از مقیاس حمایت اجتماعی اقتباس شده از پرسشنامه کیفیت زندگی کاری واندوردوف و مایز، پرسشنامه عملکرد سازمانی لائو و می و پرسشنامه جوّ اخلاقی ویکتور و کولن استفاده شده است. به منظور تحلیل آماری داده ها، تحلیل همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه و تحلیل واریانس چندعاملی به کار رفته است. یافته های تحقیق نشان می دهند که دیدگاه مدیران آموزشی بر جوّ اخلاقی مدارس اثر می گذارد و نوع جوّ اخلاقی ایجاد شده و حمایتهای اجتماعی مدیران آموزشی و همکاران بر عملکرد سازمانی معلمان نقش تعیین کننده ای دارد. نتایج نشان می دهند که از میان 5 نوع جوّ اخلاقی دیدگاه کولن، تأکید بر اجرای صرف قوانین و دیدگاه ابزاری از اولویتهای اصلی مدیران آموزشی است و توجه به کارآمدی و رفتار مراقبت کننده در اولویتهای بعدی قرار دارند. در جوّی که دیدگاه ابزاری حاکم است، عملکرد مطلوب معلمان کاهش می یابد و تنها کارآمدی با عملکرد مطلوب سازمانی معلمان رابطه دارد. اما بهترین پیش بینی کننده عملکرد سازمانی مطلوب معلمان، حمایت اجتماعی مدیران آموزشی است و بهترین پیش بینی کننده برای عملکرد ضعیف، دیدگاه ابزاری است. در مقایسه میان مدیران مدارس دولتی و غیردولتی هیچ تفاوتی در جوّ اخلاقی و حمایتهای اجتماعی دیده نشده اما هر چه سابقه خدمت معلمان افزایش می یابد، ادراک بیشتری از دو بعد اخلاقی تأکید بر قوانین و رفتار مراقبت کننده گزارش شده است.

هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط فرسودگی شغلی و خودکارآمدی با تاکید بر نقش تعدیل کننده سخت رویی و تاب آوری معلمان متوسطه اول شهرری بوده است. جامعه آماری کلیه معلمان متوسطه اول آموزش و پرورش شهرری بود واز نمونه گیری تصادفی طبقه ای استفاده شد. روش تحقیق توصیفی و از نوع تحلیل مسیر بود. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه بوده است که به ترتیب پرسشنامه خودکارامدی شرر و مادوکس (1982) ,تاب آوری کانر و دیویدسون (1990), سخت رویی کوباسا و همکارانش(1982), پرسشنامه فرسودگی شغلی معلمان و مدیران ایران آگیلار وفایی(1385) استفاده شد. نتایج نشان می دهد, اثر مستقیم خودکارآمدی بر سخت رویی (19/0=β، 01/0>P) و تاب آوری (22/0=β، 01/0>P) مثبت و معنادار و بر روی فرسودگی شغلی(21/-0=β، 01/0>P) منفی و معنادار بوده است. همچنین سخت رویی بر تاب آوری اثر مستقیم مثبت(رابطه قوی) دارد (48/0=β، 01/0>P) و اثر  سخت رویی بر فرسودگی شغلی اثر مستقیم منفی(34/0- =β، 01/0>P)  است؛ در این زمینه ضریب اثر مستقیم تاب آوری بر فرسودگی شغلی قابل توجه بود (39/0-=β، 01/0>P)؛ علاوه بر اثرات مستقیم، اثرات غیر مستقیم را نیز در تحلیل مسیر مشاهده گردید به گونه ای که اثرغیر مستقیم سخت رویی از طریق تاب آوری بر فرسودگی شغلی منفی و معنادار بود(12/0- =β، 01/0>P) واثر غیرمستقیم خودکارآمدی نیز از طریق متغیرهای سخت رویی و تاب آوری بر فرسودگی شغلی (14/0- =β، 01/0>P)  منفی و معنادار بود. به عبارت دیگر خودکارآمدی نیز می تواند متغیرهای سخت رویی و تاب آوری را تحت تاثیر قرار دهد و بدین صورت علاوه بر اثر مستقیم بصورت غیر مستقیم نیز باعث کاهش متغیر فرسودگی شغلی شود.