مطالعات اجتماعی دوره دوم ابتدایی

مقدمه و هدف :هدف از پژوهش حاضر بررسی میزان توجه به مؤلفه های حقوق تربیتی در کتب درسی مطالعات اجتماعی دوره دوم ابتدایی است. روش شناسی پژوهش :  روش تحقیق، تحلیل محتوای کمّی و واحد تحلیل، متن، تمرین و تصویر است. در این پژوهش مؤلفه های حقوق تربیتی شامل حق دسترسی به آموزش وپرورش، مؤلفه حق برخورداری از آموزش وپرورش باکیفیت و مؤلفه احترام به حقوق انسانی است. جامعه آماری، کتب مطالعات اجتماعی دوره دوم ابتدایی است که حجم نمونه برابر با جامعه آماری در نظر گرفته شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص آمار توصیفی استفاده شد. یافته ها :  یافته ها نشان داد در کتاب مطالعات اجتماعی پایه چهارم ۴۲ مرتبه، پایه پنجم ۳۸ مرتبه و پایه ششم ۳۷ مرتبه به مؤلفه های حقوق تربیتی کودک توجه شده است.در کتاب مطالعات اجتماعی پایه چهارم بیشترین مؤلفه مورد توجه، مؤلفه «حق برخورداری از آموزش و پرورش با کیفیت» با بیست و پنج مرتبه تکرار بوده است. در کتاب مطالعات اجتماعی پایه پنجم بیشترین مؤلفه مورد توجه، مؤلفه «احترام به حقوق انسانی در آموزش و پرورش» با بیست و شش مرتبه تکرار بوده است.

هدف پژوهش، واکاوی و تبیین مؤلفه های تربیت اخلاقی در محتوای دروس تاریخ کتابهای مطالعات اجتماعی دوره دوم ابتدایی با استفاده از روش آنتروپی شانون است. پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و جامعه پژوهش، محتوای کتابهای درسی مطالعات اجتماعی پایه های چهارم، پنجم و ششم ابتدایی است. در این مطالعه از روش تحلیل محتوا و از «آنتروپی شانون» برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داد در محتوای دروس تاریخ کتاب مطالعات اجتماعی چهارم ابتدایی بیشترین ضریب اهمیت مربوط به مؤلفه عادات خوب (584/0) و کمترین آن ها مربوط به مؤلفه تفکر و تعقل (0) است. در محتوای دروس تاریخ کتاب مطالعات اجتماعی پنجم ابتدایی بیشترین ضریب اهمیت مربوط به مؤلفه عادات خوب (441/0) و کمترین آن ها مربوط به مؤلفه همدلی (152/0) است. در محتوای دروس تاریخ کتاب مطالعات اجتماعی ششم ابتدایی بیشترین ضریب اهمیت مربوط به مؤلفه دین داری (510/0) و کمترین آن ها مربوط به مؤلفه تفکر و تعقل (0) است.