مهارت های حل مساله اجتماعی

هدف: هدف پژوهش حاضر پیش بینی تکانشگری در نوجوانان بر اساس صفات شخصیت و مهارت های حل مساله اجتماعی بود. روش پژوهش: این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری پژوهش را دانش آموزان دختر متوسطه اول و دوم مدارس منطقه 10 شهر تهران در سال 1398 به تعداد 600  نفر تشکیل دادند. حجم نمونه با استفاده از روش کوکران به مقدار 155 نفر به دست آمد. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه تکانشگری بارات (1959)، ویژگی های شخصیتی نئوکاستا و مک کری (1992) و مهارت های حل مساله اجتماعی دزوریلا و همکاران (2002) بودند. تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده از اجرای پرسشنامه ها در دو بخش توصیفی و استنباطی ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد مؤلفه های حل مسئله اجتماعی در مجموع 3/34 درصد از واریانس تکانشگری را در نوجوانان تبیین نموده است؛ همچنین از بین مؤلفه های حل مسئله اجتماعی، جهت گیری مثبت نسبت به مسئله به صورت منفی و جهت گیری منفی و سبک تکانشی/ بی دقتی آن به صورت مثبت و معنادار تکانشگری در نوجوانان را پیش بینی می کند. همچنین با ورود صفات شخصیت در معادله پیش بینی و با کنترل اثر مؤلفه های حل مسئله اجتماعی، مقدار واریانس تبیین شده تکانشگری 8/5 درصد افزایش یافته است. نتیجه گیری: یافته های این پژوهش مشخص کرد که از بین صفات شخصیت، روان رنجورخویی به صورت مثبت و برونگرایی و توافق پذیری به صورت منفی و معنادار تکانشگری را در نوجوانان پیش بینی می کنند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش رفتارهای خودشکن تحصیلی، اضطراب امتحان و مهارت های حل مساله اجتماعی در پیش بینی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه انجام شد. روش پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از حیث ماهیت داده ها توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانش آموزان دوره متوسطه اول منطقه 4 شهر تهران در سال تحصیلی 1402-1401 بود که از بین آنها تعداد 270 نفر (144 نفر دختر، 116 نفر پسر) با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. شرکت کنندگان به مقیاس های شناخت و رفتار خودشکن (SDBC، کانینگهام، 2007) اضطراب امتحان (FTA، فریدمن و بنداز-جاکوب، ١٩٩٧) پرسشنامه تجدید نظر شده حل مسئله اجتماعی (SPSI-R) (دی زوریلا و نزو ،۱۹۸۲) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از تحلیل رگرسیون چندگانه به شیوه همزمان تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که روابط مستقیم و معناداری بین مهارت های حل مساله اجتماعی با پیشرفت تحصیلی و روابط معکوس و معناداری بین اهمال کاری تحصیلی، خودناتوان سازی تحصیلی از مولفه های رفتارهای خودشکن تحصیلی و تحقیر اجتماعی، خطای شناختی و تنیدگی از مولفه های اضطراب امتحان با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان وجود دارد(01/0P<). نتایج پژوهش همچنین نشان داد که ترکیب متغیرهای پژوهش به طور معنی داری پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را پیش بینی و 51 درصد از واریانس آن را تبیین می کنند (51/0R2= ) (01/0P<). بر این اساس، به نظر می رسد مهارت های اجتماعی حل مساله، رفتارهای خودشکن تحصیلی و اضطراب امتحان نقش مهمی در پیش بینی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دارد.