کواترنر پسین

ارتفاعات تالش به دلیل قرارگیری در مجاورت بزرگترین پهنه ی آبی بسته ی دنیا یعنی دریای خزر وبهره گیری از منابع رطوبتی عظیم آن به ویژه در دامنه های خاوری یکی از مناطق مرطوب  آب وهوایی کشور محسوب می گردد. این موقعیت به همراه اختلاف ارتفاع زیاد مکانی که از سطح دریا تا خط الرأس ارتفاعات به بیش از3200 متر می رسد، باعث ریزش بارش های کافی در طول سال می گردد، که شکل آن در فصول سرد در ارتفاعات به صورت برف وجلگه ی ساحلی نیز باران است.این خصلت به ویژه در طول کواترنر به تناوب تغییرات آب وهوایی و حاکمیت دوره های سرد یخچالی  بین یخچالی باعث حاکمیت قلمروهای مختلف فرسایشی در سطوح مختلف ارتفاعی گردیده است، هر چند که شدت عمل آن ها در دامنه های خاوری بیشتر از دامنه های باختری بوده است. لیکن حوضه ی دریاچه ی نئور به عنوان یکی از چاله های آبی دامنه های باختری ارتفاعات تالش که در داخل یک گودال گسلی قرار گرفته از این تغییرات بی تاثیر نبوده است. در حال حاظراشکال مختلفی همانند نهشته های،دریاچه ای که سرتا سر پیرامونی وبخش وسیعی ازنیمه ی جنوبی حوضه رادر بر گرفته، مخروط افکنه ها، چاله های فرو افتاده با کف پوشیده ازنهشته های دریاچه ای و چمنزار، که در  طول سال معمولاً اشباع از آب می باشند.و پادگانه های دریاچه ای ، عمده ترین میراث تغییرات آب و هوایی دیرینه هستند که درسطح حوضه به چشم می خورند. در حال حاضراین اشکال درطول نیمی از سال تحت تاثیرفرایند برفسابی و در طول فصول گرم نیز تحت تاثیرفرسایش آب های روان در حال تکامل وتکوین هستند.این تحقیق بر اساس مشاهدات میدانی و مطالعات عکس های  هوایی1:55000، نقشه های توپو گرافی 1:50000 و زمین شناسی1:100000 و تصاویر ماهواره ای انجام گرفته و در نهایت بر اساس شواهد ژئومورفولوژیک، تغییرات آب وهوای کواترنر پسین مورد شناسایی و بازسازی قرار گرفته است.

شناخت و تحلیل مورفومتریک و آلومتریک سیرک های یخچالی، برای برنامه ریزی محیطی ضروری است. با تحلیل مورفومتری و آلومتری سیرک های یخچالی می توان به تغییرات محیطی و نوسانات آب و هوایی در طی دوره ی کواترنر پسین پی برد. هدف اصلی این پژوهش؛ شناسایی، طبقه بندی و تحلیل پارامترهای مورفومتریک سیرک های یخچالی ارتفاعات مرکزی استان کرمان بر اساس تکنیک-های ژئوماتیک و روش های جدید است. در ابتدا با استفاده از مدل رقومی ارتفاعی (DEM) و با توجه به منحنی های میزان خط الرأس-های اصلی، فرعی و خط القعرهای منطقه بر روی نقشه به دقت ترسیم شدند. همچنین در ارتفاعات بالای سه هزار متر این منطقه، تعداد 884 سیرک یخچالی شناسایی و در روی نقشه شیب کلاس بندی شده به دو فرمت خطی و پلیگونی ترسیم شدند. با برازش مدل های توانی بر پروفیل طولی سیرک ها به استخراج ضرایب و پارامترهای آماری سیرک های منطقه اقدام گردید. عملیات رده بندی سیرک های یخچالی بر مبنای روش های ویلبورگ و رودبرگ، ایوانس و کوکس انجام گرفت. برای مورفومتری این سیرک ها از پارامترهایی چون (L)، (W)، (H)، (L/W)، (L/H)، (W/H) و اندازه سیرک استفاده شده است. بر اساس نتایج تحقیق تعداد 185 سیرک رده N2, N1 وN3 و تعداد 699 سیرک رده N4 و N5 در محدوده مورد مطالعه وجود دارد. میانگین ضریب b برای محور طولی سیرک-های ردهN2, N1 وN3 ارتفاعات بیدخوان، لاله زار، هزار، جوپار و جبال بارز کمتر از 1 است که B<1است و رفتار آلومتری برای سیرک های این ارتفاعات منفی است. میانگین ضریب b برای سیرک های این رده در ارتفاعات پلوار برابر با 1/0171 است که 1< B است و تا حدودی وضعیت آلومتری برای این سیرک ها برقرار است.