راهبرد های رقابتی

پژوهش حاضر با استفاده از الگویابی معادله های ساختاری و با توجه به جهت گیری برهم کنش ساختار و راهبرد رقابتی شرکت های مهندسان مشاور، به دنبال بررسی رابطه میان ساختار سازمانی، راهبردهای رقابتی و عملکرد سازمان است. این جهت گیری با توجه به نوع الگوی مورد نظر (اقتضایی یا مبتنی بر منبع) تعیین می شود. جامعه آماری پژوهش، شامل همه متخصصان شرکت های مهندسان مشاور در محدوده شهر تهران است. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از روش حداقل مجذورات جزئی (PLS) استفاده شد. پس از جمع آوری پرسشنامه ها، داده ها از طریق نرم افزار VisualPLS تحلیل شد. یافته های آماری نشان می دهند که الگوی مبتنی بر منابع، برای بیان روابط بین متغیرهای ساختار، راهبرد رقابتی و عملکرد شرکت، از توان تبیین و توضیح بیشتری برخوردار است؛ بنابراین، می توان رویکردهای سنتی را که در آنها، ساختار سازمانی به عنوان یک متغیر جانبی و وابسته به راهبرد شرکت درنظر گرفته می شد، کمرنگ دانست و به جای آنها، دیدگاه جدید مبتنی بر منابع- که ساختار را به عنوان یک منبع مهم کسب مزیت رقابتی برای راهبردها درنظر می گیرد- در متن قرار داد.

این پژوهش با روش ترکیبی (کیفی و کمی) نسبت به شناسایی راهبرد های مالی رقابتی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران اقدام نموده است. در مرحله کیفی، ابتدا ۱۰ نفر از نخبگان جامعه علمی حسابداری مشارکت داشتند و از طریق آنها چک لیست های مرتبط با راهبرد های رقابتی شرکت ها تعیین گردید و سه راهبرد عملکردی، حاکمیتی و سرمایه در گردش در قالب ۱۹ شاخص تأیید و وارد مرحله تحلیل دلفی شدند. در تحلیل دلفی نیز ۶ شاخص براساس معیارهای میانگین و ضریب توافق حذف شده و مجموع شاخص ها در راند دوم دلفی به ۱۳ شاخص تقلیل یافت و مورد تأیید قرار گرفت. سپس در بخش کمی، تعداد ۳۰ نفر از کارگزاران و تحلیل گران بازار بورس اوراق بهادار طی ۷ مرحله تحلیل تفسیری ساختاری فراگیر مشارکت نمودند. نتایج نشان داد سه شاخص افزایش حجم معاملات به عنوان راهبرد عملکردی، تقویت استقلال هیأت مدیره به عنوان راهبرد حاکمیتی و کارایی بدهی های جاری به عنوان راهبرد سرمایه در گردش، بیشترین تأثیر را در جایگاه رقابتی شرکت ها دارند. همچنین، کاهش هزینه های عملیاتی به عنوان راهبرد عملکردی کم ترین اثر را در جایگاه رقابتی شرکت ها دارد.