آموزش حسابداری در ایران

بررسی و توجه به کارایی آموزش عالی حسابداری نقش حیاتی در موفقیت دنیای در حال توسعه ی کسب و کار امروز دارد. به این منظور در این تحقیق کارایی20 دانشگاه دولتی در ایران با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها مورد بررسی قرار گرفت. در این روش تعاریف خاصی برای نهاده ها و ستانده مدل الزامی است که از معیارهای AACSB جهت تعریف نهاده ها و از نتایج آزمون های کارشناسی ارشد دانشگاه های دولتی در اندازه گیری کارایی آموزش حسابداری به عنوان ستانده مدل استفاده شده است. مطابق نتایج حاصله، دانشگاه های مورد مطالعه در پرورش ستانده ی مدل موفق عمل کرده اند وآموزش حسابداری ارائه شده در برنامه های دوره کارشناسی در سیستم آموزش عالی ایران عموماً کارا بوده است. همچنین نتایج حاکی از آن است که دانشگاه ها در سطوح دانشکده و گروه های آموزشی مشکلاتی دارند که مهم ترین این مشکلات فقدان کارایی در استفاده از منابع است (با توجه به میزان بودجه و سطح کارایی مربوط به هر دانشگاه). از نقطه نظر منابع مورد استفاده کاراترین گروه های آموزشی حسابداری، دانشکده های حسابداری و مدیریت و غیر کاراترین آنها دانشکده های علوم انسانی هستند. به طور خلاصه می توان این طور بیان کرد که در دانشگاه های مورد مطالعه،کمترین توجه به گروه آموزشی حسابداری به لحاظ کارایی در دانشکده های علوم انسانی و بیشترین توجه به گروه آموزشی حسابداری در دانشکده های حسابداری و مدیریت شده است.

   آموزش مهارت های حرفه ای شرط ضروری برای تربیت حسابداران با صلاحیت و شایسته است. متاسفانه در سال های اخیر دانش آموختگان رشته حسابداری فاقد مهارت های حرفه ای عملی لازم می باشند. به دلیل وجود شکاف انتظاری بین توانایی مهارت های حرفه ای دانش آموختگان و نیازهای عملی، در پژوهش حاضر به موضوع بررسی «شکاف انتظار- عمل» در توسعه مهارت های حرفه ای براساس استانداردهای بین المللی آموزش حسابداری در مقطع کارشناسی ایران پرداخته و زوایای این شکاف مورد بررسی قرار گرفته است. در پژوهش حاضر پرسشنامه ای جهت ارزیابی این شکاف بین جامعه آماری استادان و دانشجویان رشته حسابداری در دانشگاههای دولتی مجری مقطع دکتری و حسابداران مستقل و حسابداران رسمی توزیع شد. براساس فرمول کوکران300 نفر از اعضای حرفه حسابداری، تعداد 78 نفر از استادان و تعداد 180 نفر از دانشجویان به عنوان نمونه انتخاب گردید. روایی پژوهش با استفاده از نظرات متخصصان تایید شد و پایایی در این پژوهش نیز با روش ضریب آلفای کرانباخ0.97 گزارش و تایید شد. داده ها از طریق آزمون های مقایسه دو گروه وابسته T زوجی و تحلیل واریانس تحلیل شد. یافته های این پژوهش نشان داد، مهارت های حرفه ای مطرح در استاندارد بین المللی آموزش حسابداری شماره 3 برای دانش آموختگان رشته حسابداری در ایران نیز با اهمیت می باشد همچنین « شکاف انتظار» در آموزش حسابداری وجود نداشته ولی «شکاف محدودیت ها» و «شکاف عمل» و «شکاف انتظار- عمل» در آموزش حسابداری در دوره کارشناسی وجود دارد. این نتایج بر ضرورت توجه در زمینه همسویی دانشگاه با نیازهای حرفه ای تاکید می کند.