آشفتگی شناختی

با توجه به مشکلات موجود در مقطع تحصیلات تکمیلی، این پژوهش سعی داشته ارتباط میان عوامل روان شناختی با جنبه های آموزشی و کاربردی خودکارآمدی دانشجویان دوره تحصیلات تکمیلی دانشگاه های ایران را مدل سازی کند. بدین منظور از پرسشنامه های استاندارد و محقق ساخته استفاده شده است که در مجموع پرسشنامه کلی دارای آلفای کرونباخ 813/0 است. جامعه آماری پژوهش کلیه دانشجویان مقطع دکتری دوره تحصیلات تکمیلی دانشگاه های ایران هستند؛ روش نمونه گیری به صورت تصادفی ساده و شامل 297 نفر از این دانشجویان بوده است. نتایج نشان می دهد که آشفتگی شناختی بیشترین تأثیر را بر خودکارآمدی دانشجویان می گذارد و پس از آن عملکرد رفتاری و عملکرد شناختی قرار می گیرند. در بین ابعاد خودکارآمدی بعد عمومی و بعد تحصیلی ابعاد زیربنایی هستند که نقش میانجی را بین ابعاد و عوامل دیگر و خودکارآمدی دانشجویان ایفا می کنند. همچنین نتایج آزمون مدل، علاوه بر تأیید تأثیرگذاری عوامل، نشان می دهد که متغیرهای کنترلی جنسیت، سن و تأهل بر خودکارآمدی دانشجویان تأثیرگذار است اما متغیرهای اشتغال و سطح دانشگاه رابطه معنی داری در نمونه پژوهش ندارد.

زمینه و هدف: امروزه اختلالات مصرف مواد و عواقب وخیم آن با بسیاری از مشکلات جدی پزشکی و روان پزشکی رابطه دارند که در همین راستا پژوهش حاضر باهدف مقایسه اثربخشی روان درمانی مثبت گرا و واقعیت درمانی بر آشفتگی شناختی و اضطراب بازگش ت به مواد معتادان تحت درمان انجام شد انجام شد. مواد و روش ها: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه پژوهش شامل تمامی معتادان تحت درمان مراجعه کننده به کلینیک های تخصصی درمان سوءمصرف مواد شهر کرمان در سال 1399 بودند. از بین آن ها 45 نفر (24 مرد و 21 زن) به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه، 15 نفر آزمایش اول، 15 نفر آزمایش دوم و 15 نفر در گروه کنترل، گمارده شدند. گروه آزمایش اول، مداخله روان درمانی مثبت گرا و گروه آزمایش دوم، واقعیت درمانی ویلیام گلاسر را -هر درمان- در 8 جلسه 90 دقیقه ای (هر هفته 2 جلسه) به صورت گروهی، دریافت کردند؛ گروه گواه به مدت دو ماه در لیست انتظار جهت دریافت کارآمدترین مداخله قرار گرفت. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه های آشفتگی شناختی ماسون و همکاران (1994) و اضطراب بازگشت به مواد محقق ساخته، استفاده شد. جهت تحلیل داده ها از آزمون های تحلیل کوواریانس و تعقیبی فیشر، استفاده شد. یافته ها: یافته های حاصل از پژوهش نشان داد که هر دو روش روان درمانی مثبت گرا و واقعیت درمانی بر کاهش آشفتگی شناختی و اضطراب بازگش ت به مواد معتادان اثربخش می باشند؛ اما تفاوت معناداری بین اثربخشی این دو شیوه درمانی بر کاهش آشفتگی شناختی و اضطراب بازگش ت به مواد معتادان وجود داشت (001/0P<). نتیجه گیری: بر اساس یافته های حاصل از پژوهش می توان نتیجه گرفت که روان درمانی مثبت گرا اثربخش تر از واقعیت درمانی بر آشفتگی شناختی و اضطراب بازگش ت به مواد معتادان تحت درمان، می باشد.