تخلفات اجتماعی

زمینه و هدف: تخلفات و آسیب های اجتماعی از جمله ناهنجاری های جامعه انسانی هستند. این پژوهش به تعیین، تبیین و اولویت بندی آموزه های قرآنی و رواییِ بازدارنده از تخلفات و آسیب های اجتماعی پرداخته است. بنابراین هدف اصلی این پژوهش احصای مؤلفه های اثرگذار در پیشگیری از تخلفات اجتماعی بر اساس قرآن کریم و روایات اسلامی می باشد. روش شناسی: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت، در زمره تحقیق های توصیفی- تحلیلی و از نظر رویکرد از نوع آمیخته به شمار می رود. همچنین در پژوهش حاضر از روش مدل سازی ساختاری تفسیری استفاده شد. بنابراین اطلاعات اولیه با مراجعه به اسناد قرآنی گردآوری و مفاهیم مورد نیاز با روش تحلیل محتوا استخراج گردید. با پالایش و طبقه بندی مفاهیم، نمودار هندسیِ تعامل مؤلفه ها ترسیم شد، و ماتریس قدرت نفوذ و وابستگی مؤلفه های تحقیق ارائه گردید. یافته ها: در این پژوهش متغیرهای تقوا و خودکنترلی به ترتیب در ناحیه نفوذی قرار گرفتند، که نشان دهنده بیشترین میزان اثرگذاریِ متغیرهای یادشده در پیشگیری از تخلفات اجتماعی است. متغیرهای صبر و بردباری، عدالت و احسان، به سبب داشتن رابطه متقابل با دیگر متغیرها در ناحیه پیوندی قرار گرفتند. متغیر نظم و انضباط در ناحیه وابستگی قرار گرفت که نشان دهنده اثرگذاری حداقلی و اثرپذیری حداکثری آن در مدل پژوهش است. نتیجه گیری: بر اساس آموزه های قرآنی و روایی تقوا، خودکنترلی و صلاحیت های درونی مهم ترین مؤلفه هایی هستند که مانع بروز تخلف در اجتماع شده، و رعایت حقوق افراد را در تعاملات میان فردی تضمین می کنند.