سواد سنجش و ارزشیابی

سواد سنجش و ارزشیابی مدرسان دانشگاهی در سال های اخیر به طور فزاینده ای در برنامه های مرتبط با توسعه حرفه ای معلمان مورد توجه قرار گرفته است. سواد سنجش و ارزشیابی می تواند به معلمان و دانش آموزان در درک نقش اساسی ارزشیابی در محیط کلاس کمک بسزایی کند، به کارگیری سنجش و ارزشیابی معنادار و پیوسته، نه تنها برای معلمان و دانش آموزان، بلکه برای تمامی فعالان عرصه آموزش لازم و مفید است. ضعف آموزشی معلمان در زمینه سنجش و ارزشیابی سبب افت کیفی شاخص های یادگیری در دانش آموزان شده است. با هدف دستیابی به میزان سواد سنجش و ارزشیابی مدرسان دانشگاه نسبت به معیارهای «سن»، «تجربه تدریس» و «رشته تحصیلی» آنها، پرسش نامه طراحی شده میان تعداد 002 نفر از مدرسان دانشگاه توزیع و توسط آنان تکمیل شد. نتایج تحلیل کمّی، تفاوت معناداری را در میزان سواد سنجش و ارزشیابی بین مدرسان با تجربه های کاری مختلف در سنین متفاوت و گرایش های رشته زبان انگلیسی نشان داد. سواد سنجش و ارزشیابی باید به عنوان یک ضرورت جهت پیشرفت حال و آینده معلمان و مدیران آموزش مبنای نظر قرار گیرد

معلمان مهم ترین کنشگران نظام تعلیم و تربیت می باشند و برنامه درسی اصلی ترین زمینه اجرایی فعالیت های آموزشی آنان در کلاس درس است. لذا هدف پژوهش حاضر شناسایی ابعاد و مؤلفه های الگوی سواد سنجش و ارزشیابی برنامه درسی معلمان دوره ابتدایی است. رویکرد پژوهش حاضر کیفی و روش آن فرا ترکیب براساس مدل اروین و همکاران(2011) است. جامعه پژوهش، متشکل از 174 مقاله علمی – پژوهشی منتشر شده در مجلات معتبر علمی است که در بازه سال های 2010 میلادی تاکنون در زمینه سواد سنجش و ارزشیابی معلمان و ارائه الگو در این زمینه بودند. نمونه پژوهش شامل 39 پژوهش است که به صورت هدفمند جمع آوری  و بر اساس پایش موضوعی داده ها انتخاب شده اند. داده های پژوهش از تحلیل کیفی اسناد موردمطالعه، گردآوری شده اند: بر اساس تجزیه وتحلیل داده ها، ابعاد و مؤلفه های الگوی سواد سنجش و ارزشیابی برنامه درسی معلمان در 5 بُعد و  18 محور طبقه بندی شدند. این ابعاد شامل دانش عناصر برنامه درسی ( مشتمل بر محورهای دانش نسبت به محتوای، اهداف، رویکردهای آموزش، دانش فراگیران، فضا و مکانی برنامه، زمانی و دانش ارزشیابی آموزشی)، فرادانش (مشتمل بر محورهای دانش ادراکی و مدیریت دانش)، دانش برنامه ریزی درسی (مشتمل بر محورهای دانش طراحی و تدوین برنامه، دانش اشاعه برنامه درسی، دانش اجرایی برنامه های درسی و دانش در ارزیابی برنامه درسی)، دانش زمینه ای ( مشتمل بر محورهای دانش فرهنگی – اجتماعی، مهارت های حرفه ای – سازمانی و عوامل و شاخص های مؤثر بر ارزیابی معلم) و دانش انسان گرایانه (مشتمل بر محورهای دانش تعاملی و دانش عاطفی)است. سیاست گذاران آموزشی با در نظر گرفتن این محورها می توانند زمینه بهبود برنامه های درسی و طراحی الگوی برنامه درسی مدرسه محور برای معلمان را فراهم کنند.