معلمان فاقد صلاحیت

روش پژوهش حاضر توصیفی بوده که به صورت پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری شامل مدیران مدارس دولتی ابتدایی استان مرکزی بود. حجم نمونه طبق جدول جرسی و مورگان 103 نفر برآورد شد که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای با انتساب نسبی انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته صلاحیت های حرفه ای معلمان استفاده شد. روایی صوری پرسشنامه توسط تعدادی از پاسخ دهندگان و روایی محتوایی پس از بررسی چهار تن از اساتید متخصص حوزه صلاحیت های حرفه ای مورد تأیید قرار گرفت. پایایی پرسشنامه از طریق ضریب آلفای کرونباخ 98/0 محاسبه شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی شامل آزمون دوجمله ای و فریدمن صورت گرفت. نتایج نشان داد وضعیت موجود صلاحیت های حرفه ای معلمان در تمام مؤلفه ها بالاتر از حد متوسط است. توزیع نمرات بر روی پیوستار صلاحیت های حرفه ای نشان داد 96% از معلمان در طیف دارای صلاحیت و 04% از معلمان در طیف فاقد صلاحیت قرار می گیرند. نتایج رتبه بندی ابعاد صلاحیت های حرفه ای معلمان نشان داد بعد اخلاق حرفه ای، بعد شخصی، بعد بین فردی و بعد تخصصی از لحاظ اولویت بندی به ترتیب در رتبه اول تا چهارم قرار دارند. کلید واژگان: ارزیابی وضعیت، صلاحیت های حرفه ای، معلمان فاقد صلاحیت، معلمان ابتدایی، استان مرکزی. کلید واژگان: ارزیابی وضعیت، صلاحیت های حرفه ای، معلمان فاقد صلاحیت، معلمان ابتدایی، استان مرکزی.

پژوهش حاضر بر اساس هدف کاربردی و از منظر گردآوری داده ها، کیفی بود و در آن از روش پدیدارشناسی تفسیری استفاده شد. میدان پژوهش را سه گروه از مسئولان ادارات آموزش و پرورش و مدیران مدارس ابتدایی استان مرکزی و متخصصان دانشگاهی حوزه صلاحیت های حرفه ای معلمان، تشکیل دادند که با کاربرد روش نمونه گیری هدفمند، به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار گردآوری یافته ها مصاحبه نیمه ساختاریافته بود که پس از گردآوری یافته ها با روش تحلیل محتوا تجزیه و تحلیل شدند. نتایج تحلیل یافته ها نشان داد که در برخورد با معلمان فاقد صلاحیت می توان از چهار سازوکار استفاده کرد که عبارتند از: پیشگیرانه، اصلاحی، نظارتی و تنبیهی. لذا لازم است به منظور مدیریت مؤثر معلمان فاقد صلاحیت، تمهیدات لازم برای طراحی و اجرای اقدامات مذکور را موردتوجه قرارداد.

کشف تجارب اعضای آموزشی جامعه مدرسه از به کارگیری معلمان فاقد صلاحیت و تعامل با آنان در مدارس و تبیین نحوه برخورد این معلمان با اعضای آموزشی مدرسه، دانش آموزان و والدین آنان از اهداف پژوهش کیفی حاضر هستند. روش پژوهش، داده بنیاد با رویکردی سیستماتیک است که با نمونه گیری هدفمند و از طریق مصاحبه با 46 نفر از شرکت کنندگان که اعضای جامعه مدرسه شهر سنندج بودند، در سه مرحله کدگذاری نظری مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت، تعداد 211 کدباز، 60 کد محوری و 17 کد گزینشی از داده ها احصا و با نرم افزار 2020 MAXQDA مدلی نهایی از آن ها استخراج گردید. مشارکت کنندگان، به مسائل معیشتی وفرهنگی معلمان و سیاست زدگی آموزش وپرورش بعنوان زمینه های موجودجذب معلمان فاقدصلاحیت؛ نقص در شیوه های استخدامی و دیوان سالاری معیوب در نظام آموزشی جهت دلایل استخدام این معلمان؛ پشتیبانی از توسعه حرفه ای، کمک به ارتقای رضایت شغلی و اجرای اقدامات تنبیهی بعنوان راهکارهایی جهت تعامل با این معلمان و مهارت های سه گانه مدیران(فنی، انسانی و ادراکی)جهت عوامل مؤثر و دخیل در رهبری آنان اشاره کرده اند. ارائه نتایج در دو بعد و دخالت دادن دانش آموزان و والدین آن ها در فرایند مصاحبه از نوآوری های این پژوهش است. براساس نتایج، تعداد بسیار کمی از این معلمان تغییر کردند و عملکرد تحصیلی مطلوب عاید شده است؛ اما بسیاری از این معلمان متحول نشده و بی توجهی به ابعاد روانی– اجتماعی دانش آموزان، ضعف در برقراری روابط انسانی، غیرحرفه ای گرایی و بازدهی نامطلوب آموزشی را در پرونده کاری خود بر جای گذاشته اند.