انتصاب مدیران

باتوجه به اهمیت سهم کلیدی شایستگی ها و عملکرد مدیران در موفقیت سازمان ها به ویژه در بخش دولتی، پژوهش حاضر به آسیب شناسی وضعیت موجود نظام انتصاب در سازمان های دولتی کشور پرداخته و سعی دارد عواملی را که به برپایی یک نظام انتخاب و انتصاب اثربخش منجر می شود، معرفی کند. این پژوهش با رویکرد آمیخته (کیفی - کمی) انجام شده است. ابزار گردآوری داده ها در بخش کیفی، مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی، پرسش نامه محقق ساخته است. برای تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کیفی از نرم افزار Max QDA11 و در بخش کمی از نرم افزار SPSS23 استفاده شده است. مشارکت کنندگان در بخش کیفی پژوهش، 18 نفر از مدیران دولتی و در بخش کمی نیز، 303 نفر از کارکنان بخش دولتی بودند. یافته های پژوهش بیانگر این است که در بعد عوامل مؤثر بر انتصاب مدیران، غلبه روابط بر ضوابط، اولویت دادن به وابستگی های حزبی، توجه به همگرایی فرد مورد نظر با مدیر و اعمال فشارهای سیاسی برای انتصاب و در بعد عوامل مؤثر بر رسیدن به گزینه های مدیریت نیز وابستگی های حزبی و جناحی، اعمال نفوذ از بیرون سازمان، دستور مقام های مافوق و برخورداری از سوابق سیاسی و اجرایی، بالاترین اهمیت را دارا می باشند. همچنین مشخص شد که تعهد به شرایط احراز پست ها در انتصاب ها، الزام به طی دوره های آموزشی قبل از انتصاب و الزام به طی کردن سلسله مراتب سازمانی به عنوان عوامل مهم تر از میان 13 عامل دیگر در ایجاد یک نظام انتصاب مبتنی بر شایستگی نقش دارند.

زمینه و هدف: با توجه به اهمیت شناخت آسیب های سازمانی که بسیار متنوع هستند و در همه سطوح  سازمانی بر روی عملکرد و اهداف تاثیر می گذارند و اختلال عملکردی ایجاد می نمایند ضرورت دارد تا آنها شناسایی و مورد توجه قرار گیرند یکی از این آسیب ها که می بایست مورد بررسی و توجه قرار گیرد ، بررسی و آسیب شناسی انتصاب نظام مدیران حرفه ای در سازمان های دولتی ایران است در واقع این آسیب شناسی مسیر موفقیت و پایداری سازمان های دولتی و تدوین گر الگوی شایستگی است ، شناخت آسیب های سازمانی حساس ترین و مهم ترین اقدامی است که خروجی آن ارتقای اثر بخشی سازمان است. این پژوهش نظر به اهمیت موضوع یاد شده بر این مقوله تمرکز کرده و با توجه به اینکه بررسی و جمع بندی یافته های مطالعات گذشته نقش بسزائی در شناخت و طراحی الگوهای شایستگی داشته است و با هدف کاربردی صورت گرفته است.. روش: پژوهش حاضر از حیث داده ها آمیخته و اکتشافی و  از حیث روش اجرای پژوهش و مطالعه به دو صورت داده بنیاد و پیمایشی مقطعی صورت گرفته  است . تعداد نمونه های این مطالعه 235 مورد است و برای سنجش متغیرهای الگوی داده بنیاد  از یک پرسشنامه چندماده ای  مبتنی بر یافته های بخش کیفی استفاده شده  و به کمک فن دلفی و طوفان مغزی مورد تایید خبرگان قرار گرفته است. یافته ها: بر اساس یافته های این پژوهش، اولویت بندی شاخص ها، مولفه ها و ابعاد الگوی انتصاب مدیران حرفه ای سازمان های دولتی توسط مصاحبه با خبرگان و متخصصان دانشگاهی و با بهره مندی از  فن دلفی 40 گویه، 8 مولفه و 2 بعد شناسایی و توسط آزمون CVR اولویت بندی گردید که به ترتیب مولفه های «ساختاری»، «مدیریتی»، «استراتژی»، «فرهنگ سازمانی» و «مدیریت منابع انسانی» بیشترین تاثیر را از بعد درون سازمانی و مولفه های «اجتماعی- فرهنگی»، «اقتصادی» و «سیاسی- قانونی» به ترتیب از مهمترین آسیب های انتصاب نظام مدیران حرفه ای در سازمان های دولتی ایران از بعد برون سازمانی می باشند. نتیجه گیری:   بر اساس یافته های پژوهش، می توان این گونه نتیجه گیری نمود که تمامی وزارتخانه ها و سازمان های دولتی ایران، نیازمند افراد خلاق ، انعطاپذیر و مسئول است از طرفی شناسایی، جذب و نگهداشت کارکنان با چنین ویژگی ها دارای فرایند پیچیده ای بوده و ضرورتا مدیریت منابع انسانی باید خود را با هنجارهای روز منطبق نماید.