روش های دعوت

نماز یک کلاس تربیتی است که در یکی از محیط های تربیتی به نام مدرسه مخصوصاً دوره راهنمایی و دبیرستان با آموزش و مطلع کردن دانش آموزان از اهمیت نماز ، اثرات روحی و درمان جسمی (از لحاظ پزشکی) اظهار علاقه نویسندگان خارجی و بزرگان ایرانی از نماز، شناخت آنها را به این مسئله حیاتی افزایش می دهد. بی توجهی به اثر بخشی نماز و عدم آگاهی دانش آموزان به نماز به عنوان قشر آینده ساز جامعه که با دانش دینی و علمی شان باید خلائ های جامعه را از بین ببرند، فقط انسان هایی تک کاربردی (علمی) می شوند که خیلی از معضلات برایشان قابل حل نیست و از لحاظ روحی و حتی درمان جسمی از نصایح دین بی بهره اند. در این تحقیق با شیوه توصیفی تحلیلی به اهمیت نماز در اسلام ،سیمای نماز، اثرات تربیت روحی و جسمی نماز پرداخته شده است و با روش اسنادی و کتابخانه ای گرداوری شده است. یافته های تحقیق حاکی از این مطلب است که قران، فرستادگان خدا، بزرگان دین، محققین خارجی با دانش و رفتار خود نماز را نجات دهنده روح و جسم می دانند که می تواند بسیاری از مشکلات دنیای امروز را از لحاظ روحی و پزشکی و ...حل کند. آگاهی دانش آموزان از این توضیحات باتوجه به ذهن آماده آنها به عنوان یک شیوه دعوت آنها مطرح شده است که البته در این تحقیق علاوه بر آگاهی بخشی در مسیر شناخت نماز نکاتی برای تسهیل جذب دانش آموزان به نماز مانند آگاه کردن آنها از اراده خدا، معرفی دانش آموزان ممتاز در محیط نماز خانه، انتخاب معلمین دینی و علمی نه علم محور و ...شده است.

برای تبیین و اثبات معارف دینی و باورهای کلامی، به چند شیوه می توان استدلال کرد. این شیوه ها در قرآن کریم نیز بیان شده است. یکی از آیات مهمّی که شیوه های استدلال بر معارف الهی و دعوت به پروردگار را بیان می کند آیه 125 نحل است: «ادْعُ إِلَی سَبِیلِ رَبِّکَ بِالْحِکْمَهِ وَالْمَوْعِظَهِ الْحَسَنَهِ وَجَادِلْهُمْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ إِنَّ رَبَّکَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِیلِهِ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِینَ». در این نوستار با روش تحلیل توصیفی به نقد و بررسی دیدگاه علامه طباطبایی درباره آیه مزبور پرداخته می شود. در این آیه شریفه، سه روش از روش های دعوت به دیانت و اثبات حقانیت معارف الهی بیان شده است که عبارتند از: حکمت، موعظه حسنه و جدال احسن. از نظر علامه طباطبایی، حکمت، از بین شیوه های استدلال، منحصراً منطبق بر برهان است، چنان که موعظه بر خطابه و جدال بر جدل، منطبق است. ضمن اینکه مطابق نظر ایشان، الزام، گرچه غرض غالبی جدل است اما غرض دائمی نیست؛ ازاین رو ممکن است یک قیاس، جدلی باشد، امّا با هدفِ الزام نباشد. به نظر می رسد حکمت بر تمامی اقسام استدلال عقلی، منطبق می شود؛ البتّه بر فرض اینکه پذیرفته شود که استفاده از مغالطه در استدلالات کلامی، جایز است و موعظه حسنه نیز بر تمامی اقسام استدلال عقلی غیر از برهان، صادق است؛ همان طوری که «جادلهم» بر خصوص جدل، منطبق است و البته، الزام، داخل در هویّت جدل است.