تدوین مؤلفه های ماندگاری فضاهای معماری شهری با تأکید بر ضرب آهنگ های زندگی روزمره (نمونه موردی: محدوده ی بازار تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
فضاها و پدیده های ماندگار در گذر زمان باقی می مانند و به بخشی از خاطرات جمعی تبدیل می شوند. به این ترتیب توجه به ماندگاری در طراحی فضا باعث افزایش حس تعلق به فضا می شود، در این حالت فضا تنها به زمان حال تعلق ندارد. با توجه به اهمیت موضوع ماندگاری، در این تحقیق هدف شناسایی مؤلفه های مؤثر بر ماندگاری فضاهای شهری با تأکید بر ضرب آهنگ های زندگی روزمره ی مؤثر در سه محدوده ی بازار تبریز (راسته بازار، مسجد جامع و میدان صاحب الامر) است. روش تحقیق در مطالعه ی حاضر توصیفی – تحلیلی است که برای جمع آوری اطلاعات از روش اسنادی و میدانی (مشاهده، مصاحبه و پرسشگری) بهره گرفته شده است. همچنین در این تحقیق علاوه بر کاربرد روش کیفی به منظور تحلیل علل ماندگاری در محدوده های مورد مطالعه، از روش کمی تحلیل واریانس در راستای بررسی تفاوت ماندگاری فضاهای شهری در محدوده های مورد مطالعه استفاده شده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که در محدوده ی مسجد جامع عامل معنویت (0.376)، اجتماعی – اقتصادی و کارکردی (0.352)، در محدوده ی راسته بازار عامل هویت (0.314) و در محدوده ی صاحب الامر عامل معنویت (0.327) و هویت (0.305) بیشترین دلیل ماندگاری محدوده های مورد مطالعه را به خود اختصاص داده اند. همچنین نتایج نشان می دهد که مؤلفه های مختلف زندگی روزمره دارای ضرب آهنگ هایی است که در عین تکرار در چرخه زندگی روزمره، در طول زمان بصورت خطی (روبه پیشرفت، پسرفت و ثابت) بوده که به دو صورت کل به جزء و جزء به کل بر ماندگاری و افول فضاها تأثیرگذارند. در این بین رویکردها و مؤلفه های فرهنگی حاصل از کل به جزء مانند آیین ها و فرهنگ های مختلف یک اجتماع تأثیر بسزایی در افزایش ماندگاری فضاها داشته و خواهند داشت. بنابراین می توان با استمرار آیین ها و مراسم فرهنگی در محدوده های مورد مطالعه موجبات ماندگاری این فضاها را فراهم ساخت.