ورزش سالمندی

هدف از این پژوهش شناسایی راهکارهای توسعه فعالیت بدنی در سالمندان شهر قم با رویکرد بازاریابی اجتماعی بود. روش پژوهش ترکیبی از روش کمی و کیفی بود و با توجه به جمع آوری داده های به شیوه کیفی در مرحله اول و اعتبار سنجی آن در مرحله بعد از نوع آمیخته اکتشافی بود. جامعه آماری در این پژوهش کلیه افراد بالای 50 سال استان قم بودند. روش نمونه گیری در بخش کیفی در این پژوهش در ابتدا به شکل هدفمند و قضاوتی بود و در ادامه به منظور جمع آوری اطلاعات از روش نمونه گیری گلوله برفی استفاده شد. در این پژوهش با مصاحبه از 13 نفر از نمونه های موردنظر به اشباع نظری رسیده شد. ابزار گردآوری داده ها در مرحله اول مصاحبه بود و بعد از کدگذاری و شناسایی مضمون ها و شاخص ها، پرسش نامه تدوین و برای طراحی و اعتباربخشی مدل استفاده گردید. روش نمونه گیری در بخش کمی تصادفی ساده بود . تجزیه وتحلیل داده در قسمت کیفی با استفاده از تحلیل مضمون و در قسمت کمی با استفاده از نرم افزارهای SPSS و LISREL انجام شد. نتایج حاصل از تحلیل مضمون نشان داد که دو مفهوم آمیخته بازاریابی اجتماعی شامل (مکان، قیمت، ترویج، افراد، شرکا، سیاست و خط و مش، سند، لذت و حفاظت) و استراتژی های بخش بندی، هدف گذاری و موقعیت سازی به عنوان راهبرد های توسعه فعالیت بدنی در سالمندان شناسایی شدند . نتایج حاصل از تحلیل عاملی تأییدی نیز برازش مناسب مدل را در این پژوهش نشان داد.

ورزش یکی از موضوعاتی است که بر زندگی سالمندان تأثیر می گذارد و نقش مهمی در سلامتی بدنی و روانی آن ها دارد. پژوهش حاضر با هدف تحلیل ساختاری عوامل کلیدی مؤثر بر وضعیت ورزش سالمندی در ایران برای افق 20 سال آینده انجام شده است. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی-تحلیلی از نوع آینده پژوهی است. داده های نظری به روش اسنادی و داده های تجربی به روش پیمایشی-دلفی جمع آوری شده اند. جامعه آماری خبرگان و متخصصان صاحب نظر در حوزه ورزش سالمندی بودند که 20 نفر از آن ها به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده از روش های دلفی، تحلیل اثرات متقاطع و از نرم افزار میک مک استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان داد که پراکندگی متغیرهای کلیدی مؤثر بر وضعیت آینده ورزش سالمندی در ایران، سیستمی ناپایدار دارند و از میان 49 عامل بررسی شده، 10 عامل برنامه ریزی بلندمدت و متناسب با تغییرات و هرم جمعیتی کشور ، توجه بیشتر به جایگاه سالمندان ، اختصاص بودجه به ورزش سالمندان ، توسعه فرهنگ ورزش سالمندی ، وضعیت اقتصادی ایران (تحریم ها) ، الگوگیری از کشورهای موفق در زمینه ورزش سالمندی ، حمایت ارگان های دولتی و خصوصی ، برنامه ریزی و تأمین منابع انسانی برای ورزش سالمندان ، ایجاد یک ارگان برای سالمندان و توسعه سازمان های مردم نهاد و شبکه های حمایت اجتماعی، به عنوان عوامل کلیدی مؤثر بر وضعیت ورزش سالمندی در ایران برای افق 20 سال آینده انتخاب شده اند. بخش عمده ای از این عوامل کلیدی در گروه متغیرهای مستقل و تاثیرگذار قرار داشتند.

پژوهش حاضر باهدف ارائه مدل زمینه سازی بازگشت سالمندان به فعالیت بدنی در دوران پساکرونا طراحی و اجرا گردید. پژوهش حاضر ازلحاظ هدف کاربردی، ازنظر شیوه گردآوری داده ها توصیفی- پیمایشی بود که بر اساس رویکرد پژوهش، آمیخته بود. جامعهآماری بخش کیفی این پژوهش را نخبگان و صاحب نظران حوزه مدیریت ورزشی و آگاه به موضوع پژوهش و مدیران سازمان های ورزشی منتخب تشکیل دادند (17 نفر و تا اشباع نظری ادامه یافت) و در بخش کمی نیز جامعه آماری شامل کلیه سالمندان سه استان جنوبی کشور (بوشهر، فارس و کهکلیویه و بویراحمد) که در پارک ها و باشگاه های ورزشی شهرداری فعالیت داشتند (384 نفر). ابزار پژوهش حاضر شامل مصاحبه های نیمه ساختارمند و پرسشنامه بود. جهت بررسی داده های بخش کیفی از کدگذاری باز و محوری استفاده گردید و در بخش کمی از روش مدل سازی معادلات ساختاری استفاده گردید. کلیه روند تجزیه وتحلیل داده های پژوهش حاضر در نرم افزارهای SPSS نسخه 24 و Smart PLS نسخه 2 انجام گردید. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که مؤلفه های مدل زمینه سازی بازگشت سالمندان به فعالیت-بدنی در دوران پساکرونا، به ترتیب شامل رسانه، مدیریتی، امکانات، مربیان ورزشی و برنامه های ورزشی می باشد. همچنین نتایج پژوهش حاضر نشان داد که مدل پژوهش از برازش مناسبی برخوردار می باشد. توجه به عوامل شناسایی شده، می تواند راهگشای مناسبی برای بازگشت سالمندان برای حضور مجدد آن ها در فعالیت های ورزشی در دوران پساکرونا باشد.

پژوهش حاضر با هدف انجام مطالعه تطبیقی راهکارهای ترویج ورزش سالمندی در کشورهای منتخب و ارائه اقدامات عملی در ایران طراحی شده است. مطالعه ای تطبیقی با راهبردی کیفی است و داده های پژوهش با تکنیک اسنادی از اسناد و مدارک، دستورالعمل ها، مقالات، طرح های تحقیقاتی و منابع اینترنتی مرتبط با ورزش سالمندی کشورهای منتخب پژوهش (آمریکا، کانادا، فنلاند، بریتانیا و ژاپن) جمع آوری شده و با الگوی تطبیقی جورج بردی در چهار مرحله توصیف، تفسیر، همجواری و مقایسه تحلیل شده اند. بر اساس چهار عامل فردی، اجتماعی، سازمانی و محیطی اطلاعات مشروح و معتبر این کشورها، استراتژی ها و راهکارهای عملی برای پیاده سازی در ایران در اختیار محققین قرار گرفتند. ترویج سواد تندرستی، ایجاد امکان دسترسی، نهادینه سازی ورزش سالمندی، ارتقای فرهنگ عمومی برای ورزش سالمندی، حمایت ازاستراتژی های ترویج، حمایت و مشارکت اجتماعی، سالمند پذیرکردن جوامع، دوگانه ی محرومیت/ بهره مندی،مشارکت نهادهای دولتی و خصوصی، تدوین برنامه های کلان مدیریتی، تلفیق دوگانه سنتی/ نوین در برنامه ها، طراحی و برنامه ریزی شهری با تاکید برسبک زندگی فعال و ارتقای کمی وکیفی فضاهای شهری از جمله این استراتژی ها بودند. با استفاده از روش تعمیم پذیری متعادل از برخی تاکتیک ها و اقدامات عملی استخراجی کشورها به عنوان راهبردهای ترویج ورزش سالمندی در ایران استفاده گردید. به نظر می رسد طراحی و اجرای برنامه و دستورالعمل ملی ورزش سالمندی و ترویج آن در کشور ما که در سال های آتی به کشوری با جمعیت بالای سالمند تبدیل می شود امری ضروری است.