نرم افزار آرشیوی

هدف : شناسائی نقاط قوت و ضعف نرم افزارهای آرشیوی ادلیب ایکس پلاس، کوادرا استار، الوکونت آرکایوز، آرکایو متیکا، آرکایوز اسپیس، کالم فور آرکایوز، و کالکتیو اکسس براساس استانداردهای موجود آرشیوها و معرفی نرم افزار برتر در این زمینه. روش/ رویکرد پژوهش : با  استفاده از  سیاهه وارسی محقق ساخته شامل 9 محور اصلی و 62 زیرعنوان کلی، 272 امکان و قابلیت گوناگون از ملاک ها و معیارهای نرم افزارهای آرشیوی و استانداردهای موجود بررسی و مقایسه شده و نتیجه نهایی مشخص شده است. یافته ها و نتیجه گیری : در به کارگیری معیارها و مؤلفه های استاندارد در نرم افزارهای آرشیوی بررسی شده تفاوت معنادار وجود داشت. 1) درصد رعایت  ویژگی ها و قابلیت های نرم افزارهای آ بررسی شده به ترتیب عبارت بود از: آرکایوز اسپیس 54 ؛ ادلیب ایکس پلاس 39 ؛ الوکونت آرکایوز 37 ؛ کالم فور آرکایوز 29 ؛ کالکتیو اکسس 28 ؛ آرکایو متیکا 27 ؛ کوادرا استار 26؛ 2) در پشتیبانی از استانداردهای فراداده ای به ترتیب نرم افزارهای آرشیوی آرکایوز اسپیس، کوادرا استار، الوکونت آرکایوز، آرکایو متیکا، کالکتیو اکسس، کالم فور آرکایوز، و ادلیب ایکس پلاس قرار داشتند؛ 3)  در پشتیبانی از استانداردهای آرشیوی به ترتیب نرم افزارهای آرشیوی آرکایوز اسپیس، الوکونت آرکایوز، ادلیب ایکس پلاس، کوادرا استار، کالم فور آرکایوز، کالکتیو اکسس، و آرکایو متیکا قرار داشتند؛ 4)  در پشتیبانی از پروتکل های مبادله اطلاعات، نرم افزار آرشیوی آرکایوز اسپیس اول،  ادلیب ایکس پلاس دوم، و بقیه نرم افزارها.

هدف: اساساً استاندارد مقوله ای است که به کنترل فعالیت یا محصول کمک می کند. وجود استانداردها سبب ایجاد هماهنگی و یکدستی در یک یا چند بخش می شود. استاندارد فراداده ای نیز گونه ای از استانداردها می باشد که در نوع خود باعث ایجاد یکدستی و هماهنگی می شود. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی استانداردهای آرشیوی در نرم افزارهای آرشیوی داخلی و خارجی دسترسی آزاد می باشد، تا مناسب ترین استانداردهای فراداده توصیفی و توصیف منبع جهت استفاده در این نرم افزارها و همچنین میزان پشتیبانی نرم افزار ها از این استانداردها مشخص شود. روش شناسی: رویکرد پژوهش حاضر ترکیبی است و در آن از روش های کتابخانه ای، دلفی و پیمایشی توصیفی استفاده شده است. ابزار گردآوری اطلاعات در روش کتابخانه ای، فیش برداری؛ در روش دلفی پرسشنامه و در مرحله پیمایش، سیاهه وارسی می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل نرم افزارهای آرشیوی دسترسی آزاد خارجی، نرم افزارهای آرشیوی داخلی و نرم افزارهای کتابخانه ای داخلی که مواد آرشیوی را پوشش می دهند و از استانداردهای فراداده ای نیز پشتیبانی می کنند می باشد که در مجموع 11 نرم افزار شناسایی شد. یافته ها: حاکی از آن است که پنج استاندارد EAD، EAC-CPF، ISAAR ، ISAD و ISDF توسط اعضای پانل دلفی به عنوان مناسب ترین استانداردهای آرشیوی جهت استفاده در نرم افزارهای آرشیوی، مناسب تشخیص داده شدند. همچنین نرم افزارهای آرکایویست تولکیت، ایکا اتم و آرکن از نظر میزان پشتیبانی از استانداردهایی که مناسب تشخیص داده شدند، به عنوان مناسب ترین نرم افزارهای آرشیوی شناخته شدند. نرم افزارهای داخلی بیشترین میزان همخوانی را با نواحی شرح شناسه،کنترل و دسترسی و یادداشت ها دارند.