گرایش به یادگیری مادام العمر

هدف: هدف این پژوهش، ساخت و اعتباریابی پرسشنامه گرایش به یادگیری مادام العمر دانشجویان است. روش: در این پژوهش، روش نمونه گیری، تصادفی خوشه ای چندمرحله ای بود. داده ها در دو مرحله جمع آوری شد که در مجموع 538 نفر از دانشجویان کارشناسی دانشگاههای دولتی تهران، شهید بهشتی، شهید چمران و علامه طباطبایی در نیمسال دوم 96-1395، پرسشنامه گرایش به یادگیری مادام العمر را تکمیل کردند. روایی سازه با استفاده از تحلیل عامل اکتشافی و با روش مولفه های اصلی و چرخش واریمکس بررسی شد. در کل اعتبار ابزار با استفاده از روش تحلیل عامل اکتشافی، تحلیل عامل تأییدی و با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ بررسی شد. نتایج: بر اساس نتایج تحلیل عامل اکتشافی، سه عامل استخراج شد و بر اساس نتایج تحلیل عامل تأییدی سه عامل تأیید شد. با لحاظ به مبانی نظری و محتوای سوال ها این عوامل با عناوین «برنامه ریزی یادگیری»، «درک و هدایت یادگیری»، «لذت از تجربه یادگیری خودمختارانه» نام گذاری شد. پایایی پرسشنامه در کل مقیاس 83/0 و در خرده مقیاس ها به ترتیب 73/0، 74/0 و 69/0 بود که حاکی از همسانی درونی پرسشنامه گرایش به یادگیری مادام العمر دانشجویان است. نتیجه گیری: پرسشنامه گرایش به یادگیری مادام العمر از لحاظ روان سنجی برای سنجش ابعاد گرایش به یادگیری مادام العمر دانشجویان در موقعیت های دانشگاهی مناسب و قابل اطمینان است.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه فرهنگ دانشگاه و گرایش به یادگیری مادام العمر با واسطه گری خودکارآمدی تحصیلی بود. طرح پژوهش توصیفی-همبستگی و از نوع مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان سال چهارم دوره کارشناسی دانشگاه شیراز در سال تحصیلی 1401-1400 بودند که از بین آن ها 380 نفر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش، مقیاس های گرایش به یادگیری مادام العمر، فرهنگ دانشگاه و خودکارآمدی تحصیلی بودند. تحلیل داده ها با روش مدل یابی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار AMOS انجام شد. یافته ها نشانگر تأثیر مثبت فرهنگ دانشگاه بر خودکارآمدی تحصیلی و نیز خودکارآمدی تحصیلی بر گرایش به یادگیری مادام العمر بود. همچنین، فرهنگ دانشگاه با واسطه خودکارآمدی تحصیلی گرایش به یادگیری مادام العمر را پیش بینی کرد. مطابق با نتایج پژوهش حاضر، تمرکز بر فرهنگ دانشگاه می تواند به اصلاح الگوهای فکری و ارزیابی شناختی دانشجویان منجر شود، باورهای خودکارآمدی آن ها را بهبود و گرایش به یادگیری مادام العمر را در آن ها افزایش دهد. 

تعیین رابطه علی ادراک از محیط یادگیری سازنده گرا و فکرسیستمی فردی با گرایش به یادگیری مادام العمر از طریق میانجی گری انگیزش درونی بود. تعداد شرکت کنندگان در پژوهش 450 نفر از دانشجویان کارشناسی دانشگاه شهیدچمران اهواز که در سال تحصیلی 94-95 مشغول به تحصیل بودند و به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شده بودند. روش پژوهش همبستگی از نوع معادلات ساختاری بود. ابزارهای استفاده شده شامل پرسشنامه های «گرایش به یادگیری مادام العمر»، «ادراک از محیط یادگیری سازنده گرا»، «تفکر سیستمی فردی» و «انگیزش درونی» بود. ارزیابی الگوی پیشنهادی با استفاده از روش تحلیل معادلات ساختاری (SEM) انجام گرفت و برای آزمودن روابط غیرمستقیم از برنامه ماکرو پریچر و هیز استفاده شد. ارزیابی مدل پیشنهادی پژوهش برازش خوب و قابل قبول مدل را نشان داد. اثر مستقیم متغیرهای ادراک از محیط یادگیری سازنده گرا، تفکر سیستمی فردی و انگیزش درونی با گرایش به یادگیری مادام العمر و اثر مستقیم ادراک از محیط یادگیری سازنده گرا و تفکر سیستمی فردی با انگیزش درونی مثبت معنی دار به دست آمد. همچنین اثر غیرمستقیم ادراک از محیط یادگیری سازنده گرا و تفکر سیستمی فردی روی گرایش به یادگیری مادام العمر از طریق انگیزش درونی تأیید شد.