کتابخانه شخصی

کتاب و کتابخانه ها نقش قابل ملاحظه ای در تأمین حداکثر امکانات حقیت جویی، برای شاهان، حاکمان، عالمان، استادان و پژوهشگران عصر صفوی داشتند. بنابراین، این کتاب و کتابخانه ها بودند که با گردآوری، سازماندهی و اشاعه اطّلاعات، نقش مؤثری در افزایش آگاهی و اطلاع رسانی ایفا می کردند. بررسی اسناد و مدارک موجود عصر صفوی که با استفاده از روش کتابخانه ای و به روش توصیفی تحلیلی دنبال شد، مشهود ساخت نه تنها کار کتابت و استنساخ به عنوان یک حرفه مخصوص شهرها و مدارس به خصوصی بود؛ بلکه مطالعه کردن نیز در بین اشخاص خاصّی رواج داشت. دلیل این عامل نیز حاکی از اوضاع نابسامان اقتصادی و پایین بودن سطح آگاهی آحاد مردم بود.

محمدعلی تربیت یکی از شخصیت های علمی و سیاسی شناخته شده در دوره قاجار و پهلوی است که خدمات فرهنگی شناخته شده ای در حوزه فرهنگ بالاخص ساخت کتابخانه هایی مهم و تأثیرگذار داشته است. در این پژوهش ضمن پرداختن به این وجه زندگی او به کتابخانه شخصی او و اسنادی از تقویم و فهرستی از نسخه های خطی موجود در این کتابخانه و عاقبت آن پرداخته می شود.