نقد روش شناسی تفسیر

روش شناسی تفسیر قرآن کریم در چند دهه اخیر، رشد قابل توجهی داشته و مورد توجه بسیاری از قرآن پژوهان قرار گرفته است. از سوی دیگر، از رهگذر بررسی و نقد آثار روش شناسی تفسیر و فهم قرآن، می توان امید داشت زمینه های لازم برای دستیابی به اصول و چارچوب تبیین این دانش و الگوسازی برای گسترش آن فراهم شود. نویسنده در نوشتار حاضر نخستین بررسی خود در این زمینه را به جلد دوم کتاب التفسیر والمفسرون آیت الله محمدهادی معرفت اختصاص داده است. با این هدف، پس از ذکر زندگی نامه مؤلف کتاب، به معرفی کتاب التفسیر والمفسرون فی ثوبه القشیب و ویرایش های مختلف آن اقدام نموده است. نویسنده در ادامه، ساختار و محتوای کتاب را تبیین و تحلیل کرده و مطالب مربوط به روش شناسی تفسیر را در بوته نقد و بررسی قرار می دهد. وی با بیان چهار مؤلفه قابل نقد که عبارتند از: 1. همسان نبودن ساختار معرفی تفسیرها؛ 2. محدودشدن تبیین روش هر تفسیر به ساختار تدوین و ویژگی هایی در محتوا؛ 3. ناهماهنگی در بیان انواع تفسیر اجتهادی؛ 4. کاستی در معرفی آیات الاحکام در دو قرن اخیر و در هر زمینه، پیشنهادات خویش را برای جبران کاستی ها ارائه می نماید.