تحلیل فضایی - مکانی

کاربریهای شهری در شهر تهران به لحاظ نظری تا حد زیادی توجیه کننده مقدار و شکل زائدات جامد شهر است. با توجه به مطالعات صورت گرفته در این تحقیق سعی بر این است که همبستگی کاربری های شهری با زباله تولیدی مشخص شود. نتایج بررسی های آماری همبستگی بالایی بین کاربری ها و زباله تولیدی نمایان ساخت، به طوری که با فرض کردن کاربری ها به عنوان متغیر مستقل و زباله تولیدی هر کاربری به عنوان متغیر وابسته، همبستگی آن ها را به روش های رگرسیون Inter و Stepwise مورد بررسی قرار داده، به نتایج معناداری دست یافته شد. در تحلیل مکانی – فضایی از موضوع نیز وابستگی های مکانی – فضایی مقدار و شکل زائدات در مناطق مختلف با بهره گیری از آمار کل زائدات عمده شهر تهران به اثبات رسید و در نهایت نتیجه به دست آمده توجیه کننده این امر بود که کاربری های شهری تهران، زباله تولیدی آن را به لحاظ مقدار و شکل زباله توجیه می نماید. همچنین در این تحقیق با استفاده از آمار مربوط به جمعیت ساکن و تولید و تفکیک پسماند به کمک سیستم اطلاعات جغرافیایی، به بررسی میزان پسماند تفکیک شده در منطقه 4 شهر تهران طی سال های 89 تا 92 پرداختیم و در این راستا نتیجهگیری و پیشنهادها ارائه گردید.

استان پهناور کرمان بیش از 11000 آبادی دارد که از این تعداد 5930 روستا دارای سکنه هستند. روستاهای دارای سکنه در سطوح مختلف جمعیتی و سطوح متفاوت خدماتی قرار دارند و از توزیع فضایی – مکانی یکنواختی برخوردار نیستند. به گونه ای که روستاهای سطح یک با 85 روستا که43/1 درصد روستاهای استان را تشکیل می-دهند، 42/16 درصد از جمعیت استان را شامل می شوند در حالیکه روستاهای سطح چهار با 4133 روستا، 69 درصد از روستاهای استان را در بر می گیرد که 3/19 درصد از جمعیت روستایی استان را تشکیل می دهد. به لحاظ خدماتی نیز توزیع نامناسبی در سطح روستاهای استان دیده می شود بطوریکه 204 روستا از 5930 روستای استان را می توان به عنوان روستای مرکزی انتخاب کرد که بالاترین امتیاز خدماتی را بر اساس سنجش نهادی گاتمن بدست آورده-اند.عدم توزیع فضایی و مکانی مناسب روستاها ناشی از سطح متفاوت برخورداری مناطق مختلف استان کرمان است. بطوریکه مناطق شمالی تا غربی و مرکزی استان از مناطق برخوردار محسوب شده و بیشترین روستاهای مرکزی و پرجمعیت را در خود جای داده است و مناطق جنوبی و شرقی استان از نقاط کم برخوردار محسوب می-شود و روستاهای آن از جمعیت کمتر و سطح پایین تر خدماتی بهره مندند. زمانی می توان توسعه پایدار ایجاد کرد که توزیع فضایی و مکانی روستا را بهینه نمائیم و زمانی می توانیم توزیع فضایی و مکانی را بهینه نمائیم که سطح برخورداری را در نقاط مختلف استان بهینه نمائیم.هدف این مقاله بیان نابرابری های فضایی،سطوح برخورداری و جمعیتی روستاهای استان کرمان است.روش تحقیق در این مقاله توصیفی – تحلیلی،جمع آوری اطلاعات با روش اسنادی و میدانی ،ابزار تحلیل اطلاعات استفاده از GISونتیاج تحقیق نشان می دهد توزیع فضایی روستاها نامتعادل ،سطوح جمعیتی و اقتصادی ،نابرابر و ایجاد توسعه پایدار در روستاها استان با مشکلات فراونی همراه است.

عرصه ی عمومی باید شرایطی را برای گروه های مختلف اجتماعی فراهم کند تا علاوه بر رابطه های با واسطه، به طور بی واسطه نیز با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. . محورهای دید شهرها نمونه ای از یک عرصه عمومی هستند که ارتباط بصری بین چشم اندازهای مطلوب شهری یا عناصر شاخص شهری را از طریق یک محور حرکتی یا کانال بصری برقرار می سازند. کیفیت ارزش های بصری محورهای حرکتی بین نقاط شاخص شهری می تواند نقش مهمی در میزان کیفیت اینگونه فضاهای شهری و همچنین خوانایی محیط داشته باشد. بنابراین در راستای ارتقای کیفیات بصری محیط های شهری می بایستی معیارها و شاخص های مورد اهمیت را شناسایی کرده و در ادامه در راستای تقویت آنها نقاط ضعف را از طریق سنجش کمی کیفیت به صورت تحلیل های فضایی- مکانی در محدوده مورد مطالعه نشان داد. پژوهش های صورت گرفته نشان می دهد عوامل اصلی کیفیت ارزش های بصری در کریدورهای دید شهری عوامل خوانایی، زیبایی محیطی و جداره ها، تداوم و توالی حرکت، پیوستگی جداره ها، فضای سبز طبیعی، عناصر کیفی نظام بصری و عناصر منظر شهری محسوب می شوند. روش تحقیق حاضر توصیفی- تحلیلی است. از شیوه های مرور متون، منابع و اسناد تصویری در بستر مطالعات کتابخانه ای و همچنین از روش تحقیق موردی و شیوه تحقیق مشاهده در بستر مطالعات میدانی وپرسشنامه از نظر شهروندان در میدان انقلاب زنجان و 4 محور و کریدور دید منتهی به آن بهره گرفته است. در پژوهش حاضر براساس یافته های صورت گرفته، جهت سنجش کمی کیفیت ارزش های بصری در کریدورهای دید شهری در قالب 7 عامل و 27 شاخص کیفی و 41 سنجه کمی طبقه بندی و از طریق روش ANP مورد ارزشگذاری و در نهایت به کمک Spatial Analysis در محیط ARCMAP مورد تحلیل و مدلسازی فضایی قرار گرفته است. نتایج پژوهش حاکی از آنست که کیفیت ارزشهای بصری در محورهای اتصالی به میدان انقلاب زنجان به ترتیب کریدور شهری C (خیابان سعدی) با وزن میانگین (0.2843)، کریدور A ( خیابان فدائیان اسلام) با وزن میانگین (0.2747)، کریدور D (خیابان انقلاب) با وزن میانگین (0.2740) و در رتبه آخر کریدورB (خیابان امام خمینی) با وزن میانگین (0.2125) برآورد شده است.