سازمان مادر

با توجه به ضرورت مدیریت راهبردی، هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی مدیریت راهبردی برای یک سازمان مادر است. به منظور طراحی چنین مدلی چهار مرحله اصلی انجام شده است: بررسی مبانی مدیریت راهبردی؛ مطالعه تطبیقی سازمان های مشابه داخلی و خارجی؛ بررسی نتایج آسیب شناسی برنامه راهبردی پنج ساله نخست سازمان و بررسی ویژگی های سازمان موردمطالعه. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش گردآوری داده اکتشافی- تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش شامل مدیران ارشد منتخب ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) و گروه مشاوره است که درمجموع 36 نفر هستند. بر اساس نتایج، هیچ مدل جامعی برای همه سازمان ها وجود ندارد. نتیجه مطالعه تطبیقی، باعث شناسایی دو نوع سازمان شد که در طراحی مدل بر ویژگی های مثبت این سازمان ها تأکید و از ویژگی های منفی پرهیز شده است. ازآنجاکه در آسیب شناسی برنامه قبلی، کنترل و اجرا بیشترین شکاف را با وضع مطلوب داشته اند، در مدل نهایی لایه ای تحت عنوان عوامل زیرساختی که تضمین کننده اجرای موفق راهبردهای سازمان است، مدنظر قرار گرفت. پس از طراحی الگوی اولیه، برای مطابقت با سازمان، از جامعه آماری نظرسنجی صورت گرفت و پس از تحلیل و اعمال نظرها، الگوی نهایی باعنوان «الگوی مدیریت راهبردی سازمان مادر»، طراحی شد

ساختارسازمان مادر، به عنوان مغز و مرکز فرماندهی بنگاه های چند کسب وکاره، با هدف دستیابی به مزیت مادری، در حال تغییر مداوم است. مدیریت بهینه پویایی های ساختاری سازمان مادر، می تواند اثری شگرف بر بهره وری داشته باشد. بررسی پیکره دانش موجود در این حوزه، خلأ دسترسی به چارچوبی مشخص، برای مدیریت تغییرات ساختاری سازمان های مادر را نشان می دهد. پژوهش حاضر با هدف پر کردن این خلأ پژوهشی و با رویکردی کیفی مبتنی بر مطالعه موردی(تک موردی) تلاش می کند تا چارچوبی برای سیاستگذاری تغییرات ساختار سازمان مادر به دست دهد. در گام اول، با مطالعه مبانی نظری مرتبط، تعریفی مشخص و کاربردی از ساختار سازمان مادر به دست داده شده است. بر اساس تعریف فوق و هدف پژوهش، پرسش های مرتبط در قالب پرسش نامه تدوین  و در یکی از بنگاه های چند کسب و کاره- فعال در حوزه پتروشیمی- داده های مرتبط از طریق مصاحبه و مطالعه اسناد، گردآوری و با استفاده از روش تحلیل تم، تحلیل شده است. الزامات محیطی، تغییرات بنیادین، ارکان جهت ساز، سبک مدیریت و مادری و منحنی بلوغ سازمان مادر به عنوان مهم ترین عوامل مؤثر بر سیاستگذاری تغییرات سازمان مادر شناخته شدند. چالش های مرتبط با هر یک از عوامل فوق همراه با راهکارهای پیشنهادی برای تطابق با آنها به تفصیل بررسی شده است.در نهایت چارچوب نهایی عوامل مؤثر بر سیاستگذاری تغییرات ساختار ستاد در سازمان مادر به دست داده شده است.

نقش شرکت های مادر یکی از ضرورت های مهم در پژوهش های مربوط به مدیریت راهبرد تبدیل شده است. نحوه تدوین راهبرد های مادری و استفاده از روش های نوین علمی تحلیل داده از مهم ترین خلاهای پژوهشی در این حوزه است. مساله اصلی در این پژوهش این است، چه متغیرهایی در انتخاب سبک راهبرد های مادری موثر است و چگونه می توان با طراحی یک مدل خبره تصمیم گیری، نوع سبک راهبرد مادری را انتخاب نمود. در این پژوهش با بررسی پژوهش های پیشین، متغیر های تاثیرگذار شناسایی و با استفاده از روش تصمیم گیری دلفی فازی پایش و با بهره گیری از سیستم خبره فازی، مدل سازی شد. خبرگان از شرکت های مادر در حوزه گاز انتخاب و 27 شرکت مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد، متغیرهای سطح ارزش آفرینی، عملکرد سازمانی، دوره عمر، توان رقابتی و فرهنگ سازمانی بیشترین تاثیر را در انتخاب سبک راهبرد های مادری دارند. بر اساس خروجی مدل بیشترین فراوانی داده ها مربوط به انتخاب سطح کنترل راهبرد و راهبرد کنترل عملیاتی است. لذا انتخاب این دو راهبرد با توجه به ماهیت شرکت های مورد مطالعه در اولویت تصمیم گیری است.