گردشگری زمستانه

اقلیم هر منطقه در ترسیم خطوط آینده توسعه گردشگری نقش بسیار مهمی ایفا می کند و ارزیابی اقلیم در برآورد قابلیت های طبیعی گردشگری در اولویت قرار دارد. شاخص HCI شرایط اقلیمی را برای فعالیت گردشگری با استفاده از پارامترهای میانگین حداکثر دما، میانگین رطوبت نسبی، میزان بارش، پوشش ابر و سرعت باد مورد ارزیابی قرار می دهد. در این پژوهش با استفاده از شاخص اقلیم گردشگری HCI و مقایسه نتایج آن با شاخص TCI؛ به ارزیابی اقلیم گردشگری استان سیستان و بلوچستان پرداخته شده است. در واقع هدف تحقیق بررسی میزان کارایی شاخص HCI در زمینه ارزیابی اقلیم گردشگری منطقه است. در این تحقیق، شاخص HCI برای 7 ایستگاه سینوپتیک استان که دارای آمار مشترک 24 ساله (1394-1370 (بودند محاسبه شد و پس از ورود نتایج به محیطGIS ، پهنه بندی اقلیم گردشگری استان در ماه های مهر، آبان، آذر، دی، بهمن، اسفند و فروردین انجام شد و همچنین تغییرات مقدار شاخص در سه دهه هر ماه در قالب نمودار نشان داده شد. براساس نتایج شاخص HCI در ماه های فصل زمستان، این استان از شرایط اقلیم گردشگری عالی برخوردار است. با توجه به یافته های فوق می توان گفت شاخص HCI، توانایی لازم را برای ارائه وضعیت اقلیم گردشگری زمستانه استان با در نظر گرفتن انگیزه های مختلف گردشگران برای سفر دارا می باشد. همچنین نتایج تحقیق نشان داد شاخص HCI نسبت به شاخص های دیگر اقلیم گردشگری چون شاخص TCI انطباق بیشتری با واقعیات اقلیم استان دارد. به منظور انطباق و کارایی بیشتر شاخص HCI در شرایط کشور ایران، این شاخص تعدیل شد.این تغییرات در شاخص که هم نحوه امتیازدهی به پارامترهای اقلیمی مورد استفاده در شاخص و همچنین فرمول را شامل می شود باعث ایجاد فرمول جدیدی تحت عنوان "شاخص اقلیمی تعطیلات تعدیل شده"( MHCI) گردید. نتایج حاصل می تواند جهت برنامه ریزی صحیح در امر برنامه ریزی گردشگری در سایر نواحی ایران نیز کاربرد داشته باشد و سبب توسعه گردشگری در استان و کشور شود.

مقدمه :گردشگری زمستانه یکی از جاذبه های هیجان انگیز و ماجرجویانه توریم بشمار می رود. شناخت مناطق مستعد و مکانیابی مناسب برای توسعه این صنعت بسیار مهم و ارزشمند است. هدف پژوهش: استان قزوین با داشتن جاذبه های زیستی بسیار زیبا در کنار جاذبه های تاریخی و اقلیمی، موقعیت گذرگاهی و مجاورت با مراکز جمعیتی کشور، از مهمترین قطب های جذب گردشگری محسوب می شود. هدف این تحقیق، امکان سنجی مناطق مناسب گردشگری زمستانه در این استان است. روش شناسی تحقیق: داده های مورد استفاده در تحقیق شامل: تصاویر ماهواره ای سطح پوشش و عمق برف، داده های اقلیمی 15 ایستگاه برف سنجی و 14 ایستگاه هواشناسی در بازه زمانی 25ساله (2015-1990)، داده های توپوگرافی مانند میزان و جهت شیب است. همچنین از داده های عوارض سطح زمین مانند فاصله از رودخانه، جاده و روستا برای مکان یابی استفاده شده است.برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تجربی مدل تحلیل سلسله مراتبیAHP و برای مکانیابی و پهنه بندی از نرم افزار GIS استفاده شده است. قلمروجغرافیایی پژوهش: محدوده مورد مطالعه در این تحقیق استان قزوین در دامنه های جنوبی ارتفاعات البرز است. یافته ها و بحث: با بررسی داده های پژوهش و لایه های اطلاعاتی و تهیه نقشه های مکانیابی،63 سایت برفگیر در شمال و جنوب استان شناسایی گردید. در این پژوهش با تجزیه وتحلیل ویژگی ها و تحلیل فضایی 63 مکان و در نظر گرفتن شاخص هایی مانند سطوح برفگیر، 8 مکان انتخاب گردید. نتایج : نتایج حاصل از تحلیل داده ها خروجی مدل به نظر می رسد، از ۸ سایت شناسایی شده، برنامه ریزی بر روی 5 سایت کامان، زرشک، سیمیار، آوه و جوتان، دارای توجیه اقتصادی است.