تصویر ذهنی گردشگر از مقصد

شناخت و تفسیر تصویر فضای شهری به عنوان مقصد گردشگری، هدف اصلی این پژوهش است تا بتواند راه را برای تغییر یا تعمیر این تصویر ذهنی، از طریق شناسایی ویژگی های محیطی دخیل در آن، فراهم کند. این پژوهش جز اولین پژوهش ها در این حیطه (گردشگری شهری) است که فضای شهری را موضوع و مقصد گردشگران داخلی قرار داده است. این پژوهش از نوع تفسیری است و از نظریه زمینه ای استفاده کرده است. مشارکت کنندگان این پژوهش شامل30 نفر از گردشگران داخلی بودند که از فضاهای شهری اصفهان، دیدن کرده بودند. داده ها با روش مصاحبه نیمه ساختار یافته، جمع آوری شدند. سپس بر اساس تحلیل ساختارمند نظریه زمینه ای و بر اساس کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شدند. مقوله مرکزی، تصویر ذهنی گردشگران داخلی از فضاهای شهری اصفهان است که در دو بعد شناختی و عاطفی و با توجه به شرایط علّی، زمینه ای، مداخله گر، راهبردها و پیامدهایی تدوین و مدل نهایی بر اساس آن ها ارائه شده است.

گردشگری از طریق افزایش درآمد، کاهش فاصله اجتماعی- روانی اقوام و ملل، ایجاد دوستی، حفظ ثبات و تقویت وجهه ملی، بر توسعه اقتصادی، فرهنگی و سیاسی یک کشور، تاثیر مثبتی می گذارد. عواملی مختلفی باعث توسعه گردشگری می شوند. از جمله این عوامل، مخصوصا در بخش گردشگری شهری، توجه به نقش فضاهای شهری جمعی باز در جذب گردشگران می باشد. از جمله مهمترین عوامل تاثیر گذار بر ادراک و رفتار گردشگران در مقصدهای شهری، تصویر ذهنی آنان از آن مقصدها می باشد. مطالعات کمی به تصویر ذهنی گردشگران از فضاهای شهری جمعی باز پرداخته اند. در این مطالعه، نقش بعد محسوس- مصنوع فضاهای شهری جمعی باز در تصویر ذهنی گردشگران از این فضاها بوسیله مصاحبه با 24 گردشگر داخلی، تکراری و جوان شهر اصفهان بررسی شد. در این مطالعه کیفی، از تحلیل محتوا استفاده شد و همچنین روش نمونه گیری هدفمند، تا رسیدن به اشباع داده ها مورد استفاده بود. داده ها از طریق مصاحبه های نیمه ساختار یافته و مشاهده های میدانی جمع آوری شدند. سپس از تحلیل محتوای استقرائی برای تحلیل داده های جمع آوری شده استفاده شد.نتایج نشان می دهد : 5 مقوله اصلی از این مطالعه حاصل شد: غنای عملکردی، غنای بصری، منحصر بفردی عناصر کالبدی، مبلمان و المان های فضا و دسترسی و ارتباط با فضا. این مطالعه نشان داد که عوامل محسوس- مصنوع مختلفی بر تصویر ذهنی گردشگران از فضاهای شهری جمعی باز تاثیر می گذارند. بر اساس یافته های این مطالعه، پژوهش های بیشتری راجع به تصویر ذهنی گردشگران از فضای شهری جمعی باز مورد نیاز است.

فهم تعاملات بین جامعه میزبان و گردشگران، عاملی مهم در شناخت و مدیریت گردشگری است. بخشی از این موضوع، تاثیری است که جامعه میزبان بر تصویر ذهنی مهمان (گردشگر) از مقصد می گذارد. هدف این مطالعه، بررسی تاثیر جامعه میزبان بر تصویر ذهنی گردشگران از فضاهای شهری جمعی باز است. این مطالعه کیفی با رویکرد تحلیل محتوا انجام شده است. مشارکت کنندگان 24 گردشگر داخلی شهر اصفهان بودند که تجربه بازدید های قبلی از این شهر و فضا های آن را داشتند. جمع آوری داده ها توسط مصاحبه های نیمه ساختار یافته انجام شد و تا زمان رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. 5 مقوله اصلی از تحلیل داده ها بدست آمد: 1) سرزندگی، 2) تاکیدات میزبان در فضا، 3) خود معرفی میزبان، 4) حس گردشگر از میزبان و 5) غذا. نتایج این مطالعه به متخصصان و مدیران گردشگری و طراحان و مدیران فضا های شهری کمک می کند تا تصویر ذهنی گردشگران از فضا های شهری را بهتر شناخته و از این طریق، زمینه ارتقا سطح گردشگری شهری را فراهم تر نمایند.