وجهیّت غیرمعرفتی

در این مقاله، ابتدا برخی دسته بندی های پژوهشگران از معانی غیرمعرفتی توانستن، شدن و بایستن به صورت مختصر بررسی شدند و مشاهده گردید بیشتر آن ها که از چارچوب پالمر پیروی کرده اند، معیارهای آشکاری برای تفکیک و طبقه بندی معانی غیرمعرفتی این فعل ها ارائه نکرده اند و با به کارگیری رویکردی کمابیش معنایی-نحوی، بیشتر به توصیف و ارائه نمونه برای نشان دادن معانی و توجیه دسته بندی خود روی آورده اند. پژوهش های محدودی هم که از چارچوب پالمر فاصله گرفته اند و کاربردشناسی را هم  به صورت همزمان در نظر داشته اند، معیارهای معینی را برای تفکیک و دسته بندی معانی غیرمعرفتی افعال ارائه نکرده اند. با آگاهی از محدودیت های پژوهش های پیشین، الگوی معناشناختی-کاربردشناختی دپراتره (Depraetere, 2014)که متشکل از سه لایه (دو لایه معنایی و یک لایه کاربردی) است، معرفی شده و بر اساس آن معانی این افعال تفکیک و دسته بندی گردیدند. برتری اصلی این الگو آن است که، برخلاف دیگر الگوها، معیارهای آشکاری را برای استخراج معنای وابسته به بافتِ افعال وجهی، ارائه می دهد. با اعمال این الگو مشخص گردید که می توان از ساز و کارهای آن برای شناسایی، تفکیک و دسته بندی معانی غیرمعرفتی افعال وجهی فارسی استفاده کرد.