جدیدیسم

رهبران انقلاب بلشویکی در روسیه با محوریت لنین اندیشه های سوسیالیستی را مطرح می کردند و در اندیشه آنان دین مانع رشد جامعه بود. این در حالی است که تقریبا یک ششم جامعه روسیه در اوایل انقلاب را مسلمانان تشکیل می دادند که مظاهر فرهنگ اسلامی در تمام ابعاد زندگی آنها آشکار بود، پرسش اساسی در این زمینه این است که بلشویکها در سالهای نخست انقلاب چطور توانستند مسلمانان را تحت تاثیر خود قرار داده و اندیشه های کمونیستی را در میان آنان رواج دهند؟ بررسی سیاست حکومت شوروی نسبت به مسلمانان در اوایل انقلاب بلشویکی با تکیه بر اسناد و آثار محققان روسی نشان می دهد که بلشویکها موفق شدند با اتخاذ سیاست های رواداری در اوایل انقلاب در حوزه فرهنگ، آموزش و... جامعه مسلمانان را به سوی خود متمایل نموده و ایدئولوژی کمونیستی را در میان آنها رواج دهند و البته پس از تثبیت حکومت خود روش متفاوتی را در پیش گرفتند.