فراتشخیصی

مقدمه:افکار تکرارشونده منفی یکی از مهم ترین عوامل فراتشخیصی مشترک در شکل گیری و تداوم اختلال های هیجانی است. هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روانسنجی نسخه 10 سؤالی پرسشنامه افکار تکرارشونده  بود. روش:در یک پژوهش مقطعی- توصیفی، 651 دانشجو از دانشگاه های تهران به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب و به پرسشنامه افکار تکرارشونده، پرسشنامه افسردگی بک-ویرایش دوم، پرسشنامه اضطراب بک، مقیاس عاطفه مثبت و منفی، پرسشنامه نگرانی ایالت پنسیلوانیا و مقیاس سبک پاسخ دهی نشخواری پاسخ دادند. به منظور تعیین اعتبار سازه از روش تحلیلی عاملی اکتشافی، برای تعیین همسانی درونی از ضرایب آلفای کرونباخ و برای ارزیابی اعتبار همگرا و واگرا، از ضریب همبستگی نسخه 10 سؤالی پرسشنامه افکار تکرارشونده با مقیاس های سنجش اضطراب، افسردگی، نشخوار فکری، نگرانی، عاطفه منفی و مثبت استفاده شد. یافته ها:نتایج پژوهش نشان داد نسخه 10 سؤالی پرسشنامه افکار تکرارشونده از ساختار تک عاملی، پایایی بازآزمایی مطلوب (76/0) و همسانی درونی بالایی (91/0) برخوردار بود. همچنین نتایج نشان داد که این ابزار با افسردگی، اضطراب، عاطفه منفی، نشخوار فکری و نگرانی اعتبار همگرای و با عاطفه مثبت اعتبار واگرای مطلوبی داشت. نتیجه گیری:در مجموع، نتایج پژوهش حاضر شواهدی دال بر اعتبار و پایایی مطلوب نسخه 10 سؤالی پرسشنامه افکار تکرارشونده، به عنوان ابزار بررسی مهم ترین عامل فراتشخیصی یعنی افکار منفی تکرارشونده در بین دانشجویان ایرانی فراهم آورد.

زمینه: درمان فراتشخیصی رویکردی ساختارمند و کوتاه مدت است که با هدف قرار دادن عوامل مشترک اختلالات هیجانی و خلقی برای بهبود مشکلات هیجانی، شناختی و رفتاری طراحی شده است. این پروتوکل درمانی تأکید ویژه ای بر روی نحوه تجربه و پاسخدهی به هیجان ها دارد و سعی در بهبود پاسخ های سازش نایافته هیجان، شناخت و رفتار می کند. اما درمورد اثربخشی درمان فراتشخیصی بر شکست عاطفی شکاف تحقیقاتی وجود دارد. هدف: این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی گروه درمانگری فراتشخیصی اینترنتی بر تحمل پریشانی و راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان دانشجویان مبتلا به اختلال سازگاری ناشی از شکست عاطفی صورت گرفت. روش: این پژوهش از نوع کارآزمایی بالینی شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون و گروه گواه بود. با توجه به شیوع بیماری کرونا، جامعه ی آماری شامل کلیه ی دانشجویان دچار شکست عاطفی سراسر کشور در سال 1399 در رده سنی 18 تا 38 سال بود که به صورت آنلاین انتخاب شدند و پس از پر کردن فرم اولیه خودساخته توسط پژوهشگر و مصاحبه تشخیصی با روش نمونه گیری هدفمند وارد پژوهش شدند. پس از انجام پرسشنامه ها، یک گروه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه به صورت 15 نفر در گروه آزمایش (گروه درمانگری فراتشخیصی) و 15 نفر در گروه گواه جایگزین شدند. درمان طی 10 جلسه گروهی 90 دقیقه ای برای گروه آزمایشی اجرا شد. آزمودنی ها در سه مرحله پرسشنامه ی تحمل پریشانی (سیمونز و گاهر، 2005) و راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان (گارنفسکی، کرایج و اسپینهاوون، 2002) را تکمیل کردند: پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری 1 ماهه. یافته ها: نتایج تحلیل واریانس مختلط نشان دهنده تفاوت معنی دار (5 0/0 P<) نمرات پس آزمون گروه آزمایش و گواه در متغیرهای تحمل پریشانی و راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان بود. نتیجه گیری: از یافته های این پژوهش استنباط می شود که گروه درمانگری فراتشخیص اینترنتی می تواند علایم ناشی از شکست عاطفی را کاهش دهد.