ادراک از مسئولیت اجتماعی

بسیاری از نظریه پردازان مدیریت بر بهبود عملکرد درون نقشی و عملکرد فرانقشی کارکنان به منظور افزایش اثربخشی سازمان تأکید دارند. تحقیقات مختلفی در جهت بهبود عملکرد فرانقشی و درون نقشی کارکنان انجام شده است که می توان به ادراک از مسئولیت اجتماعی و نگرش های کاری کارکنان اشاره کرد. هدف از انجام این تحقیق بررسی تأثیر ادراک از مسئولیت اجتماعی با عملکرد فرانقشی و درون نقشی با توجه به نقش میانجی نگرش های کاری است. جامعه آماری این تحقیق را 1640 نفر از مدیران و کارکنان ستادی بانک تجارت تشکیل می دهند. داده های این تحقیق از طریق پرسش نامه و نمونه ای متشکل از 314 نفر به روش تصادفی ساده گردآوری و با روش مدل معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل گردید. روایی پرسش ها تحقیق با استفاده از روش تحلیل عاملی تأییدی و پایایی آن نیز به وسیله آلفای کرونباخ مورد بررسی و تأیید قرار گرفت. نتایج مدل معادلات ساختاری به جز یک فرضیه دیگر فرضیات تحقیق را تأیید می کند، همچنین نشان داده شد نگرش های کاری به عنوان متغیر میانجی اثر کامل در رابطه بین ادراک از مسئولیت اجتماعی و عملکرد کارکنان دارد.

در حالی که جامعه ایرانی به عنوان یک جامعه مذهبی و اخلاقی درک می شود، چالش های اخلاقی موجود در سازمان های ایران حکایت از آن دارند که توسعه اخلاق تنها با موعظه و فعالیت های تبلیغی ترویجی تحقق نمی یابد و به توسعه منضبط نظام اخلاقی سازمان و برنامه های اخلاقی رسمی نیازمند است. سازمان ها به این نتیجه رسیده اند که باید علاوه بر رفتارهای اقتصادی (بیشینه سازی سود)، به رفتارهای اخلاقی روی آورند. از این رو، رفتارهای اقتصادی و اخلاقی به صورت توامان، تنها گزینه آن ها برای دستیابی به اهداف سازمانی هستند. برنامه های اخلاقی و محیط اخلاقی سازمان بر طیف وسیعی از متغیرهای سازمانی، گروهی، و فردی تاثیرگذار هستند. هدف این پژوهش، بررسی تاثیر برنامه های اخلاقی سازمان بر رضایت شغلی از راه مسئولیت اجتماعی ادراک شده و محیط اخلاقی سازمان است. جامعه آماری این پژوهش را سازمان های دولتی مستقر در شهر تهران تشکیل می دهند. با روش نمونه گیری تصادفی و با استفاده از ابزار پرسش نامه، 77 سازمان دولتی مورد مطالعه قرار می گیرند. یافته ها نشان می دهند که برنامه های اخلاقی به توسعه محیط اخلاقی و مسئولیت اجتماعی ادراک شده یاری می رسانند. همچنین، محیط اخلاقی به تقویت ادراک از مسئولیت اجتماعی و رضایت شغلی کارکنان سازمان منجر می شود؛ و برنامه اخلاقی از راه محیط اخلاقی، ادراک مسئولیت اجتماعی را تقویت می کند. در پایان، پیشنهادهایی برای توسعه برنامه های اخلاقی و تقویت محیط اخلاقی سازمان ارائه می شود.