معیارهای مطلوب کتاب درسی

هدف پژوهش حاضر نقد و ارزیابی کتابهای درسی پرکاربرد دانشگاهی رشته ارتباطات براساس معیارهای مطلوب کتابهای درسی این رشته ازجمله معیارهای شکلی (ظاهری و ساختاری) و معیارهای محتوایی (نگارشی و محتوایی) است. معیارهایی که براساس نظر استادان و متخصصان علوم ارتباطات تهیه و تدوین گردید. پژوهش از نوع نتایج کاربردی و از نظر شیوه اجرا کیفی، کمّی و توصیفی و جمع آوری اطلاعات در آن به شیوه کتابخانه ای بوده و در آن از ابزار پرسشنامه و تحلیل محتوا استفاده شد. جامعه آماری، منابع درسی پرکاربرد معرفی شده از سوی استادان و متخصصان علوم ارتباطات برای سرفصلهای دوره کارشناسی و کارشناسی ارشد این رشته بود که به صورت پرسشنامه حاوی سه سؤال باز انجام گردید. براساس نتایج حاصل 3 منبع پرکاربرد تألیفی مشخص گردید. جامعه آماری استادان و متخصصان علوم ارتباطات نیز به صورت هدفمند و کسانی که در دسترس بودند از میان اعضاء هیئت علمی دانشگاههای تهران، علامه طباطبایی، سوره، صداوسیما، دانشگاه آزاد اسلامی واحدهای تهران مرکز، علوم تحقیقات، تهران غرب و تهران شرق انتخاب شدند. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد از لحاظ معیارهای شکلی هیچ کدام از سه کتاب «ارتباطات انسانی 1و2»، «مبانی ارتباطات جمعی» و «جامعه شناسی ارتباطات اصول و مبانی» نتوانستند 70 درصد از امتیاز معیارهای شکلی را کسب کنند. با این حال کتاب «جامعه شناسی ارتباطات اصول و مبانی» با امتیاز 77 از 94،5 در مجموع از دو کتاب دیگر شرایط مطلوب تری دارد. از لحاظ معیارهای محتوایی هیچ کدام از سه کتاب مذکور نتوانستند 70 درصد از امتیاز این بعد از معیارهای محتوایی را کسب کنند. با این حال کتاب «جامعه شناسی ارتباطات اصول و مبانی» با امتیاز 74 از 80،5 در مجموع از دو کتاب دیگر شرایط مطلوب تری دارد. در جمع بندی نهایی کتاب جامعه شناسی ارتباطات اصول و مبانی در مجموع با امتیاز 151 در مقایسه با 70 درصد امتیاز کل معیارهای شکلی و محتوایی یعنی امتیاز 175 از دو کتاب دیگر در شرایط مطلوب تری قرار دارد.

تحقیق حاضر با هدف بررسی محتوای کتاب فارسی خوانداری و نوشتاری پایه سوم ابتدایی بر اساس رعایت مشخصات ظاهری کتاب (جلد، تصاویر، خط) انجام شده است. روش تحقیق توصیفی از نوع تحلیل محتوای کیفی بود. معیارهای مطلوب تنظیم کتاب درسی به لحاظ مشخصات ظاهری کتاب (جلد، تصاویر، خط) در کتاب فارسی خوانداری و نوشتاری پایه سوم ابتدایی باید رعایت شود. در تحلیلی که از کتاب درسی به عمل آمد، در بعضی از دروس معیارها با شاخص مطابقت دارد. ولی در بعضی از درسها تصاویر با متن درس همخوانی ندارد و نیاز است برای رسیدن به معیارهای مطلوب کتاب درسی، کتاب فارسی خوانداری و نوشتاری مورد بازبینی گرفته شده باشد.