معماری ملی

معماری ملی تاریخی یکی از مؤلفه های مهم میراث فرهنگی و از عناصر مهم هویت ساز ملی است. یکی از وظایف سیستم های تعلیم و تربیت، آموزش این میراث با ارزش فرهنگی ملی به دانش آموزان است. این پژوهش با هدف بررسی کمّی و کیفی حضور آثار معماری ملی تاریخی ایران در کتاب های درسی دوره ی ابتدایی با روش تحلیل محتوا انجام شده است. جامعه ی آماری، کلیه کتاب های درسی چهارساله ی اول دوره ی ابتدایی کشور بوده است. نتایج پژوهش نشان از توزیع نامتناسب معماری ملی تاریخی در کتاب های درسی دارد؛ به گونه ای که در بعضی پایه ها بیشتر و در بعضی کمتر به این موضوع پرداخته شده است. همچنین، تصاویر موجود اغلب بدون ذکر نام و مشخصات بناها بوده اند. در برخی از تصاویر نیز ارتباط تصاویر با موضوع درسی به درستی تبیین نشده است و این موضوع می تواند منجربه گذر از این تصاویر و عدم استفاده از محتوای آموزشی آن ها شود. استفاده از متخصصان، برای دسته بندی جامع، از تمامی کاربری های مختلف بناهای معماری ملی تاریخی و توزیع متناسب این موارد در کتاب های درسی همه ی پایه های تحصیلی نیز توصیه می شود.

یکی از محبوب ترین گونه های مجموعه های تلویزیونی، گونه مجموعه های تاریخی است. طراحی صحنه این گونه آثار، در زمره مشکل ترین انواع صحنه پردازی به شمار می رود. مشکلاتی نظیر عدم احاطه کامل بر دوره تاریخی مزبور و فقدان شناخت کامل معماری دوره یادشده، ازجمله این مسائل به شمار می روند. هدف این نوشتار، گشودن پنجره ای تازه و علمی بر معماری دوران پهلوی اول و چگونگی استفاده از آن برای طراحی صحنه تلویزیون و سینما است. دوره ای تاریخی که سریال های متعددی بر مبنای آن ساخته شده و در بسیاری از آنها، صحنه پردازی علمی و درستی صورت نگرفته است. روش مورد استفاده در تحقیق، روش تطبیقی است و در همین زمینه، تلاش شده است از نظریه های دکتر حبیبی و دسته بندی وی مبنی بر معرفی چهار الگوی مشخص و علمی معماری دوره پهلوی اول استفاده شود. در ادامه، طراحی صحنه مجموعه مدار صفر درجه بررسی شده و الگوی چهارگانه دکتر حبیبی، با صحنه پردازی این سریال تطبیق داده شده است. نتیجه این تحقیق، طراحی صحنه مدار صفر درجه را به عنوان نمونه ای درست، علمی و منطبق بر اصول معماری شهری دوره پهلوی اول معرفی کرده است و آن را به عنوان یک الگو به طراحان صحنه پیشنهاد می دهد.