عناصر مدیریت دانش

پژوهش حاضر با هدف مطالعه عناصر معماری مرجع مدیریت دانش به اعتبارسنجی معماری مرجع مدیریت دانش در سازمان های مالی می پردازد.پژوهش از نوع کمی و کیفی است. روش مورد استفاده، پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه و مصاحبه است. از روش سرشماری برای نمونه گیری استفاده شده است. یافته ها نشان داد که از میان 3 عنصر، کمترین میزان توجه مرکز به عنصر مدیریت دانش و سپس کسب و کار دانش است. میزان توجه به عنصر فناوری اطلاعات در حد متوسط می-باشد. در بین مؤلفه های مدیریت دانش کمترین توجه به مؤلفه های استخراج دانش و شناسایی دانش است و بیشترین توجه نسبت به سایر عناصر به ترتیب به مؤلفه های ذخیره و پردازش و ساختار دانش سازمانی می باشد. در میان عناصر فناوری اطلاعات، میزان توجه به هر دو عنصر در حد متوسط است. در عنصر کسب و کار دانش، دانش به عنوان یک منبع راهبردی شناخته شد. همچنین مقایسه دیدگاه-ها در خصوص میزان توجه به عناصر معماری مرجع مدیریت دانش نشان داد که کارکنان دارای کمترین میزان توجه و مدیران بیشترین میزان توجه را قائل شدند. میزان پیاده سازی هر یک از عناصر معماری مرجع مدیریت دانش در مرکز، عنصر کسب وکار دانش، عنصر فناوری اطلاعات و عنصر مدیریت دانش از وضعیت نامطلوبی برخوردارند.

هدف: ام روزه ش هروندان از دول ت انتظار دارند تا در جهت بهب ود خدم ات، کاه ش اتلاف وق ت ارباب رجوع جه ت دریاف ت خدم ات، بهبود دسترس ی ش هروندان ب ه اطلاعات و پاس خ ب ه نیازه ای در حال تغیی ر آن ها اق دام کن د. مشارکت و نظارت شهروندی، به طورمعمول به اثربخشی سیاست ها و برنامه های بخش عمومی منجر می شود؛ ازاین رو مطالعه حاضر در راستای تعیین ارتباط بین عناصر مدیریت دانش و توسعه مشارکت شهروندان در تحقق برنامه های دولت الکترونیک از دیدگاه متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی صورت گرفته است. روش: این پژوهش ازلحاظ ماهیت و روش توصیفی - همبستگی و ازنظر شیوه گردآوری داده ها از نوع پیمایشی و ازنظر هدف کاربردی بود. جامعه آماری این پژوهش ۴۲ نفر از متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی شاغل در حوزه مدیریت کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی استان فارس بودند که به صورت سرشماری در سال ۱۴۰۰ انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات برای سنجش عناصر مدیریت دانش پرسشنامه مدیریت دانش و جهت مشارکت شهروندان در ارزیابی اجرای موفق دولت الکترونیک از پرسشنامه استاندارد در ابعاد توسعه الکترونیک، موانع اصلی توسعه دولت الکترونیک، اولویت های اصلی در ایجاد مزیت برای شهروندان، مزایای اصلی برای مدیریت، مزایای اصلی برای دولت و نگرانی از اجرای دولت الکترونیک در بین شهروندان و مدیران بر اساس طیف ۵ درجه ای لیکرت استفاده شده است. روایی پرسشنامه از طریق روایی صوری و با ارائه به اساتید صاحب نظر موردبررسی قرار گرفت. پایایی پرسشنامه از طریق آزمون آلفای کرونباخ، بررسی و نتایج حاصل (مدیریت دانش، 0/86 و اجرای موفق دولت الکترونیک، 0/78) حاکی از آن است که پایایی ابزار از سطح قابل قبولی برخوردار است. به منظور تجزیه وتحلیل داده های به دست آمده و تعیین رابطه همبستگی بین متغیرها و بررسی فرضیه های پژوهش از ضریب همبستگی پیرسون با نرم افزار اس.پی.اس.اس. استفاده شد. یافته ها: در بررسی رابطه بین مدیریت دانش و اجرای موفق دولت الکترونیک سطح معنی داری آزمون پیرسون (P=0/001) کمتر از 0/05 را نشان داد که بیانگر رابطه معنی داری بین متغیرهای موردبررسی از دیدگاه متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی است. همچنین یافته های پژوهش در بررسی همبستگی بین خلق و انتقال دانش (متغیر پیش بین) و مشارکت شهروندان در اجرای موفق مؤلفه های دولت الکترونیک (متغیر ملاک) سطح معنی داری (P≤0/05)  در همه موارد را نشان می دهد که حاکی از تأیید همه فرضیه های پژوهش مبنی بر وجود همبستگی بین عناصر مدیریت دانش و توسعه مشارکت شهروندان در اجرای موفق مؤلفه های دولت الکترونیک از دیدگاه جامعه موردبررسی است؛ بنابراین می توان گفت عناصر مدیریت دانش قادر به پیش بینی مشارکت شهروندان در اجرای موفق مؤلفه های دولت الکترونیک است. نتیجه گیری: با توجه به تأیید همه فرضیه های پژوهش مبنی بر ارتباط و همبستگی بین عناصر مدیریت دانش و مؤلفه های مشارکت شهروندان در اجرای موفق دولت الکترونیک مشخص شد عناصر مدیریت دانش (خلق و انتقال دانش) و مشارکت شهروندی در اجرای موفق برنامه های دولت الکترونیک از دیدگاه متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی بسیار بااهمیت است؛ بنابراین مدیریت دانش و مشارکت شهروندی به عنوان یک مزیت و عامل اساسی در موفقیت اجرای طرح دولت الکترونیک با هدف ارتقای سطح عملکرد توصیه می شود.