برنامه ریزی پروژه

هدف مقاله حاضر کاربرد رویکردی برای محاسبه زمان تکمیل مسیرهای شبکه پروژه با فعالیت های معین می باشد که بر اساس ان می توان زمان تکمیل پروژه را برآورد کرد. در روش مسیر بحرانی (CPM) زمان فعالیت ها قطعی در نظر گرفته می شود. با توجه به اینکه پیش بینی پیشامدهای آینده به شکل قطعی امکان پذیر نمی باشد روش بازنگری و ارزیابی پروژه (PERT) ابداع شده است که زمان فعالیت ها را احتمالی در نظر می گیرد.در این روش بزرگی واریانس زمان مسیرها می تواند دقت محاسبات را تحت تاثیر قرار دهد که تکنیک شبیه سازی روش مناسبی در این حالت می باشد. در مقاله حاضر یک شبکه برداری نمونه انتخاب می شود و توزیع زمان هر فعالیت با نرم افزار Input Analyzer بر اساس یک سری داده براورد می شود. برای ارزیابی زیبندگی توزیع از سه معیار میانگین خطا، ازمون کای-دوم و کولموگروف-اسمیرنوف (K - S) استفاده می شود. در مرحله بعدی مدل کامپیوتری شبکه در نرم افزار Arena 7.0 ساخته می شود. مدل به تعداد 120 بار شبیه سازی می شود و بر اساس ان حداقل تعداد نمونه مورد نیاز برای محاسبه فاصله اطمینان 95% تعیین می شود. در نهایت یک فاصله اطمینان برای زمان هر مسیر شبکه پروژه محاسبه می شود و برآوردی برای زمان تکمیل پروژه به دست می آید.

با توجه به اهمیت زمان، هزینه و کیفیت اجرای پروژه و همچنین تعارض این 3 عنصر با یکدیگر، باید تعیین شود که هر فعالیت با کدام روش اجرایی صورت گیرد تا در نهایت پروژه در کوتاه ترین زمان، با کمترین هزینه و بیشترین کیفیت ممکن به پایان برسد. به دلیل NP-Hard بودن چنین مسائلی در ابعاد بزرگ، از الگوریتم ژنتیک برای حل مدل استفاده می شود. در این پژوهش یک مدل با سه تابع هدف به منظور حل مسئله موازنه زمان، هزینه و کیفیت در برنامه ریزی پروژه ارائه شده است. آنچه این مدل را متمایز می کند، این است که علاوه بر درنظرگرفتن روش های اجرایی متفاوت برای هر یک از فعالیت ها، برای برخی از فعالیت ها به منظور جلوگیری از کاهش کیفیت، فعالیت جبرانی تعریف می شود. از دیگر ویژگی های این مدل می توان به پوشش دادن هزینه های مختلف اعم از هزینه تشویقی و جریمه اشاره کرد. در نظرگرفتن فعالیت جبرانی می تواند از کاهش کیفیت جلوگیری کند. در نظر گرفتن هزینه جریمه و تشویقی نیز می تواند باعث انگیزه ای در جهت زودتر خاتمه دادن پروژه شود. با توجه به وزن بالای عنصر هزینه در بیشتر پروژه ها، هر چه بتوان پوشش بهتری از انواع هزینه ها داشت با اطمینان بیشتری می توان گفت که پروژه با کمترین هزینه ممکن به پایان رسیده است.