ویژگی های برنامه درسی

هر نظام تعلیم و تربیت دارای عناصر و مؤلفه هایی است که کیفیت و کمّیت آنها، بر پایه مبانی شناختی هر نظام مشخص میشود. یکی از این عناصر زیربنایی، برنامه درسی است که هدف گذاری آن بر پایه اصول فلسفی، علمی، جامعه شناختی و... صورت میگیرد. کارآمدی نهایی برنامه درسی هم از طریق صحت و استحکام مبانی شناختی آن، تأمین میشود. از این رو، برنامه ریزان باید در رجوع خود به مؤلفه های معرفت شناختی، از جامعیت و صحت آنها مطمئن بوده و سپس جهت دهی محتوای برنامه را بر این اساس تنظیم نمایند. هدف این مقاله، نگاهی به نظریات فلسفی و دینی علّامه طباطبائی و برخورداری از رویکردی تحلیلی ـ توصیفی، زمینه را برای تشکیل چنین زیربنای شناختی فراهم نماید تا از این طریق بتواند به برخی از سرفصل های مهم در زمینه برنامه درسی کارآمد دست یابد. با توجه به مطالعات انجام شده، میتوان گفت چهار عنوان اصلی: مختصات و ویژگیهای برنامه درسی، شعب علم، محتوای علم و آسیب شناسی علم با نگاه به نظریات علّامه طباطبائی در این زمینه، مورد توجه میباشند که در مقاله به ویژگیها و ضرورت های هریک اشاره شده است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان انطباق صلاحیت های حرفه ای معلمان شیمی دوره متوسطه با ویژگی های برنامه درسی مدرسه محور درآموزش و پرورش شهرتهران انجام شده است. روش تحقیق در این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ شیوه اجرا ، توصیفی-پیمایشی بوده است. جامعه آماری در این تحقیق کلیه دبیران شیمی مقطع متوسطه آموزش و پرورش شهر تهران می باشند که با توجه به استعلام گرفته شده از آموزش وپرورش برابر 830 نفر بودند. با توجه به فرمول کوکران تعداد 263 نفر به عنوان نمونه تعیین شدند که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. در این پژوهش، برای گردآوری داده ها، با توجه به ماهیت موضوع، ازپرسشنامه محقق ساخته شامل 39 سؤال استفاده شد. روایی پرسشنامه به صورت صوری و محتوایی و پایایی آنها با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ محاسبه شده است. نتایج این تحقیق نشان داد صلاحیت های حرفه ای معلمان شیمی دوره متوسطه در هر سه بعد شناختی-مهارتی، نگرشی-رفتاری و مدیریتی باویژگی های برنامه درسی مدرسه محور درآموزش و پرورش شهرتهران انطباق دارد.