جامعه دوران گذار

در این نوشتار، براساس تفسیرى نظرورزانه از بحران علوم اجتماعى در ایران به پرسش از این مسئله مى پردازیم که آیا رویکرد نظرى پسااستعمارى مى تواند، اگرنه در رفع، لااقل در طرح پروبلماتیک این بحران یارى رسان باشد؟ بحران علوم اجتماعى از جنس شناخت شناسانه است و در غلبه بى چون چراى پارادایم مدرنیزاسیون تجلى مى یابد. تداوم و غلبه این پارادایم بر علوم اجتماعى، در شرایط تکوین و تطور آن به مثابه زائده اى از صورت بندى هاى گفتمانى حاکم در دوران معاصر (گفتمان مشروطه و گفتمان دینى)، پى جویى مى شود. این صورت بندى هاى گفتمانى ناظر بر فرآیندهاى دولت و ملت سازى، اصل درونى سازى یا وارونه سازى گفتمان شرق شناسى هستند و نظام دانش اجتماعى اى را امکان پذیر مى سازند که تاریخ هاى متکثر تجربه مدرنیته ما را در دستگاه مفهومى دوگانه خود به رؤیارویى سنت و تجدد فرو مى کاهد و بدین گونه دریافت یا فهم ناپذیر مى کند. در بخش پایانى نوشتار، به شرح مدخل گونه رویکرد نظرى پسااستعمارى (شرایط تاریخى شکل گیرى، مبانى فلسفى و روش شناختى و مفاهیم اساسى آن) مى پردازیم.