پویش در آموزش علوم تربیتی و مشاوره

کیفیت به عنوان تطابق وضعیت آموزش عالی با رسالت، هدف و انتظارات افراد ذیربط، ذینفع و ذی علاقه در امور دانشگاهی می باشد. کیفیت در آموزش عالی یک نقطه ثابت و ایستا نیست بلکه یک حرکت و یک هدف استراتژیک است.هدف از این پژوهش شناسایی عوامل موثر بر کیفیت آموزش و تدریس در دانشگاه فرهنگیان از دیدگاه دانشجو معلمان می باشد.جامعه آماری این پژوهش کلیه دانشجو معلمان مشغول به تحصیل در سال تحصیلی 99-1398 در پردیس های استان خوزستان  که 2200 نفر می باشند.از بین آنها 30 نفر با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند گردآوری داده ها تا اشباع نظری ادامه پیدا کرد.ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختار یافته است.برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل محتوی استفاده شده است و مصاحبه ها مورد تفسیر قرارگرفت.یافته ها نشان دادند که از دیدگاه دانشجو معلمان، هفت عامل بالاترین نقش را در کیفیت آموزش و تدریس داشته اند که شامل: ویژگی های فردی و حرفه ای اساتید، مدیریت کلاس درس،  برنامه ریزی درسی، فضای فیزیکی، ارزشیابی آموزشی توسط اساتید، نقش آموزش و پرورش، نقش دانشگاه فرهنگیان، می باشند.

    پژوهش حاضر هدف خود را بر سنجش و مقایسه سطح خوانایی کتاب فارسی پایه سوم ابتدایی سال تحصیلی 1399-1400 براساس چهار تکنییک سنجش سطح خوانایی فلش،گانینگ فوک، فرای و لافلین، ازلحاظ میزان تناسب متون  با سطح سنی و میزان درک دانش آموزان و نیز دسترسی به میزان پایبندی مطالب آن به رعایت اصول برنامه ریزی از جمله اصل توالی ساده به دشواری در تنظیم ساختار متمرکز کرده است. روش پژوهش از نوع تحلیل محتوای کمی و روش آماری توصیفی است. براساس حساسیت کتب فارسی دوره اول ابتدایی به دلیل نقش زیرسازی سوادآموزی رسمی کشور و اهمیت پایه ی سوم به جهت آموزش سطح پیشرفته ی چهار مهارت اصلی زبان، که منجر به تعمیق درک و تفکر و خلاقیت در سایر دروس می گردد، جامعه آماری پژوهش، کتاب فارسی خوانداری جدیدالتالیف پایه سوم ابتدایی در نظر گرفته شد. برای هر چهار تکنیک، سه نمونه از ابتدا و وسط و انتهای کتاب به صورت تصادفی برگزیده و  براساس فرمول ها، نمودارها و جداول مختص به هر چهار تکنیک، ابتدا تجزیه و تحلیل و سپس نتایج آن ها با یکدیگر مقایسه گردید. نتایج حاکی از آن است که اولا  اصل توالی ساده به دشواری در مطالب کتاب رعایت نشده است، دوما سطح خوانایی کتاب،  بسیار دشوار و بالاتر از سطح درک و توانایی دانش آموزان پایه سوم ابتدایی است.

     تجارب بین المللی تربیت معلم کشورهای پیشرو و روند کسب و توسعه مهارتهای حرفه ای می تواند کمک شایانی به ارتقا و بهبود برنامه ها و روش های آموزش  و اجرای دوره ها در کشور نماید. به منظور دستیابی به این هدف،  شیوه  برنامه ریزی  و اجرای واحدهای برنامه درسی دانشجو معلمان در کشورفنلاند موردبررسی قرار گرفته است. این پژوهش با رویکرد کیفی و با استفاده از روش تحلیلی توصیفی انجام شد. اطلاعات مورد نیاز  از طریق مشاهده مستقیم در محیط آموزشی و دانشگاهی تربیت معلم حرفه ای جمک  کشور فنلاند و مطالعه اسناد و مدارک کتابخانه ای و نیزترجمه مقالات و گزارش های پژوهشی در پایگاه های داده، جمع آوری گردیده و در بررسی منابع منتخب فن تحلیل محتوا نیز به کارگرفته شده است. نتایج بررسی نشان داد که کشور فنلاند برنامه های جامع توسعه حرفه ای دارد و همچنین دارای مدارس تجربی مرتبط با دانشگاه ها برای افزایش کیفیت کار می باشد. آموزش دانشگاهی، معلمان را برای محقق بودن و شاغل شدن آماده می کند و شامل سهم عمده ای در فعالیت بالینی در یک مدرسه مدل است که در آنجا دانشجویان می آموزند که چگونه آموزش پژوهش-محور را ارائه دهند و مبتدی ها را نظارت نمایند. در پایان پیشنهاداتی به دست اندرکاران حوزه تربیت معلم مانند استاندارد سازی فضاهای آموزشی در تربیت معلم و اجرای بهینه ی دوره های آموزشی ارائه شد.

امروزه یکی ازدغدغه های اصلی نظام آموزش عالی کشور، توانمندسازی سرمایه های انسانی خود و بکارگیری بهینه آنان جهت مزیت رقابتی، توسعه پایدار، ارتقای کمی وکیفی نظام یاددهی–یادگیری دردانشگاهها است. هدف از اجرای این پژوهش مطالعه بررسی نقش مؤلفه های کیفیت زندگی کاری ، جو آموزش، تعهدو فرهنگ سازمانی برابعاد توانمند سازی روان شناختی از دیدگاه اساتیددانشگاه فرهنگیان بوشهر بود. روش پژوهش، توصیفی - همبستگی ازنوع مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه اساتید دانشگاه فرهنگیان بوشهر به تعداد (638نفر) بوده و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران به تعداد250 آزمودنی تعیین گردید برای گردآوری داده ها  از پنج پرسش نامه کیفیت زندگی کاری والتون (1973)، جوآموزش سازمانی تریسی وتوس(2005) ، تعهد سازمانی میر وآلن(1984) ، فرهنگ سازمانی دنیسون (2000) و توانمند سازی روان شناختی اسپریتزر-میشرا(1996)استفاده شد. برای تعیین روایی پرسش نامه ها از تحلیل عاملی تأییدی و جهت سنجش میزان پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که به ترتیب 78، 79، 83، 78و83درصد برآورد گردید. داده ها پس از جمع آوری با استفاده از نرم افزارهای آماری  SPSSوLISREL تحلیل شدند.نتایج حاکی از آن است که قدرت رابطه میان مؤلفه های  کیفیت زندگی کاری با ضریب (82)درصد، جو آموزشی(50) درصد ، تعهد سازمانی(99)درصد  و فرهنگ سازمانی(100) درصد با متغیر توانمندسازی روانشناختی اساتید دانشگاه فرهنگیان بوشهر مورد قبول است. طبق شاخص های برازش مدل آزمون شده ، مدل نهایی از برازش نسبتاٌ مطلوبی برخوردار است.

حل مسئله هسته اصلی برنامه درسی ریاضی محسوب می شود. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی محتوای کتاب ریاضی پایه سوم ابتدایی براساس برنامه ریزی حل مسئله می باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر نوع، توصیفی است که به شیوه تحلیل کمی محتوا صورت گرفته و واحد تحلیل پرسش، تمرین و مسائل می باشد، در تحلیل داده های حاصل از این پژوهش از فراوانی و همچنین از آنتروپی شانون استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش کل کتاب ریاضی پایه سوم ابتدایی در سال تحصیلی 1399-1398 بوده است. برای تحلیل محتوای کتاب از سیاهه انواع مختلف مسئله ریس و همکاران استفاده شد که شامل هشت نوع مختلف مسئله می باشد که مناسب است در برنامه ریزی حل مسئله مورد توجه قرار گیرد. نتایج این تحلیل نشان داد که در بخش های مختلف محتوای کتاب، توزیع مناسب و یکنواختی از انواع مختلف مسئله استفاده نشده است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه استرس شغلی با عملکرد شغلی معلمان دوره ابتدایی شهرستان طبس انجام شد. تحقیق حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی- همبستگی و از نوع مقطعی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه معلمان دوره ابتدایی شهرستان طبس در سال تحصیلی 98- 99 به تعداد 320 نفر می باشد که 175 نفر با استفاده از جدول کرجسی و مورگان به عنوان حجم نمونه به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده است. برای تحلیل یافته ها از آزمون رگرسیون خطی ساده استفاده شد. نتایج نشان داد که اثر متغیر استرس شغلی با ضریب 454/0- بر عملکرد شغلی معنادار می باشد. همچنین، نتایج آزمون فرضیه های فرعی نشان داد که، اثرابعاد استرس شغلی به غیر از بعد کنترل بر عملکرد شغلی معلمان دوره ابتدایی شهرستان طبس معنادار می باشد. بنابراین با عنایت به اهمیت عملکرد شغلی معلمان، لزوم توجه به کاهش استرس شغلی به منظور افزایش عملکرد شغلی معلمان ضرورت می یابد. بر این اساس، برای کاهش استرس معلمان به سازمان آموزش و پرورش پیشنهاد می شود با فراهم کردن فضای لذت بخش و انرژی زا و برطرف کردن عوامل ناخوشایند و استرس زا در محیط های تحصیلی و آموزشی، از طریق نصب تابلوها و تصاویر تجسمی و بصری روحیه بخش، فرح بخش و شاد اقدام نماید.

آموزش مشارکت اجتماعی و پژوهش درباره نقش گروه در تقویت تعاملات انسانی و فرایندهای یاددهی- یادگیری در مدیریت کلاس از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف از این مطالعه، بررسی و بهبود وضع موجود از طریق مطالعه عملکرد معلمان در نحوه تشکیل گروه در مدیریت کلاس است. این مطالعه «گذشته نگر» مبتنی بر حقایق طبیعی زندگی زیسته معلمین و شاگردانشان در داخل کلاس، طی سال های 1393 تا 1398 در نواحی هفت گانه شهر مشهد انجام شد. رویکرد پژوهش «کیفی»، به روش «اسنادی – تحلیلی» و در آن از تکنیک «تحلیل مضمون» استفاده شد. نتایج بخشی از مبانی نظری این مطالعه، موید اثبات مزایای استفاده از گروه، تعاون و همکاری در تقویت روحیه مشارکتی و افزایش فرایندهای یادگیری است، اما شواهد میدانی در فضای داخل کلاس های شهر مشهد همسو با نتایج بخش دیگری از مطالعات نظری نشان می دهد که به جز موارد کمیاب، معلم و شاگردان در تعداد زیادی از کلاس ها از مزایای گروه بندی، بهره زیادی نمی برند.  در همین راستا، انواع شکل های گروه بندی شناسایی و در نهایت توصیه هایی برای مسئولین، معلمین و پژوهشگران آتی ارائه شد. نوآوری این پژوهش در شیوه استفاده از داده های آن است که هیچ تحقیق مشابه در این وسعت داده اطلاعاتی، از کلاس های حقیقی درباره این موضوع، انجام نشده است.

پژوهش حاضر با هدف  اعتباریابی فرم کوتاه مقیاس خرد آردلت ( 3D-WS-12) انجام شد. جامعه آماری شامل تمامی دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان-پردیس دخترانه شهید هاشمی نژاد مشهد بودند. مطابق با جدول انتخاب حجم نمونه کرجسی و مورگان، 311 دانشجو معلم  به روش نمونه گیری طبقهای نسبتی انتخاب شدند و به دو فرم کوتاه و بلند مقیاس خرد آردلت پاسخ دادند. به منظور تعیین روایی از تحلیل عاملی تأییدی با استفاده از نرم افزار لیزرل و به منظور بررسی پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که ساختارعاملی مقیاس، برای اندازه گیری سه عامل شناختی، عاطفی و تأملی مناسب و برازنده داده هاست. همبستگی این مقیاس با فرم بلند مقیاس خرد نشان داد که هر سه عامل فرم کوتاه با عوامل فرم بلند، همبستگی مثبت و معناداری داشته و هر دو مقیاس سازه های یکسانی را اندازه می گیرند. ضریب پایایی آزمون 72/0به دست آمد. بر این اساس، فرم کوتاه مقیاس خرد از ویژگی های روانسنجی مناسبی برخوردار بوده و می تواند برای سنجش سازه خرد در دانشجو معلمان و نیز به عنوان یک ابزار پژوهشی مورد استفاده قرار گیرد.