داوود برزآبادى فراهانى

بیش از سه دهه است که استادان، محققان و کارشناسان آموزش زبان اتگلیسی به «راهبردهای یادگیری» (Learning Strategies) پرداخته اند. از تحقیقات روبین (1975) و ا سترن (1975) گرفته تا طبقه بندی راهبردهای یادگیری آکسفورد (1990) و نظریه های زبان آموزی اومالی و شاموت (1990) که در بردارنده راهبردهای یادگیری اند، همه و همه تلاش کرده اند که راهبردهای زبان آموزی مناسبی را شناسایی کنند. آنچه که همزمان با این تحقیقات مطرح بوده است، همانا پایایی (Reliability) و روایی (Validity) ابزارهای انتخاب راهبردهای یادگیری است. در این مقاله، نتایج اجرای یک پرسشنامه راهبردهای یادگیری به نام «پرسشنامه راهبردهای زبان آموزی» آکسفورد (1990 گزارش می شود. این پرسشنامه پنجاه سؤالی است و برای کاربرد در محیط های غیر انگلیسی زبان طراحی شده است. نتایج این تحقیق - که با روش آماری «تحلیل عامل تاییدی» (Confirmatory Factor Analysis) و «آلفای کرانباخ»(Cronbach’s Alpha) بدست آمده است، نشان می دهد که پایایی پرسشنامه SILL مناسب است، ولی روایی سازه آن در حد انتظار نیست؛ پس، باید سازه های آن را بازنگری کرد.

این تحقیق با توجه به اهمیت راهبرد فراشناختى در ایجاد زبان آموزان خوداتکا که از مساثل مطروحه در بحث هاى جدید آموزش زبان انگلیسى است، در جهت بررسى روایى و پایایى خودارزیابى و تاثیر توانش زبان، جنسیت و پیش آگاهى از سنجش عینى صورت گرفت. در این تحقیق از دو گروه متفاوت آزمودنى استفاده گردید. کلیهء آزمودنى ها، توان خود را در زمینه هاى مهارت شنیدارى، ساختار زبان و مهارت خواندن برحسب درصد خودارزیابى کردند و سپس نتایج خودارزیابى ها و نتایج حاصله از آزمون تافل تجزیه و تحلیل آمارى شد. نتایج حاصله نشان داد که خودارزیابى از نظر پایایى و روایى قابل قبول است و باید از اهمیت بالایى در آموزش و ارزشیابى برخوردار باشد. ضمنا نتایج نشان داد که توانش زبانى و جنسیت از نظر آمارى تاثیرى قابل تامل در روایى ر پایایى خودارزیابى ندارند. ولى پیش آگاهی از آزمونى که به منظور تطابق خود ارزیابى ها با نمرات عینى استفاده مى شرد، تائیر قابل توجهى در روایى خودارزیابى دارد.

این نوشته که با هدف بررسى وضعیت دوره هاى ESP در مقطع کارشاسى از طریق نظرخواهى از دانشجویان رشته هاى فنى مهندسى، پزشکى، علوم اجتماعى و علوم انسانى انجام پذیرفت، نشانگر آن است که دوره هاى esp براى موفقیت دانشجویان در رشته تحصیلى مربوطه شان، ضرورى است هر چند که به علت کوتاهى، ضعف محتوى درس و تمرینات کتابى این دوره ها تقریبا کارائى بایسته را ندارند در این زمینه پشنهادهایى نیز براى بهبود وضعیت موجود ارائه شده ات. همچنین براى تعیین توانش زبانى دانشجویان رشته هاى فى مهندسى و پزشکى، از این دانشجویان آزمون تافل (tofel) به عمل آمد تا معلوم شود آیا این فرض که چون مخاطبان حداقل در سطوح متوسطى از توانندى زبانى اند، تدوین کتاب و تدریس آن، براى دانشجویان ایرانى با این فرض مناسب است؟ نتایج حاصله نشان داد که دانشجویان حاضر از لحاظ توانش زبانى در سطح متوسطی جاى دارند. هم چنین براى مقایسه توانش زبانى دانشجویان سال آخر زبان انگلیسى با دانشجویان رشته هاى دیگر، از این دانشجویان نیز آزمون تافل به عمل آمد. اگر چه توانش زبانى دانشجویان رشته زبان انگلیسى اخنلافى معنى دار با توانش زبانى دانشجویان دو رشته دیگر داشت، ولى در زمینه مهارت شنیدارى اختلاف معنى دارى مشاهده شد. همچنین نمرهء کل دانشجویان رشتهء زبان انگلیسى در آزمون تافل از ضعیف بودن این دانشجویان د ر زبان عمومى به هنگام پایان تحصیل حکایت دارد.