آذر اسکندری چراتی

پژوهش حاضر ارزیابی نقش سرمایه اجتماعی در توسعه نواحی روستایی استان کرمانشاه انجام شده است. روش پژوهش برحسب هدف، کاربردی؛ برحسب زمان گردآوری داده، مقطعی و بر حسب روش گردآوری داده ها و یا ماهیت، توصیفی-پیمایشی می باشد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسش نامه محقق ساخته شامل 7مؤلفه اصلی و 44گویه حاصل از مطالعه پیشینه، با اعتبار محاسبه از آلفای کرونباخ (84/0)، می باشد و روایی محتوایی آن توسط متخصصین تأیید گردید. جامعه آماری این تحقیق شامل کل جمعیت (چهل و هفت هزار نفری)، روستانشینان استان کرمانشاه می باشد که جهت به دست آوردن حجم نمونه از روش کوکران استفاده گردید. بااستفاده از نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای 85روستا انتخاب و براساس جمعیت سرانه هر روستا (پرسش نامه محقق ساخته سنجش سرمایه اجتماعی توسعه نواحی روستایی کرمانشاه)، انتخاب شد تا اقدام به تکمیل آن نمایند. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از دو نرم افزار آماری SPSS نسخه 26 و نرم افزار مدل سازی معادلات ساختاری (PLS-Smart)، استفاده شده است. نتایج نشان دادکه اعتماد اجتماعی بر سرمایه اجتماعی، مدیریت دانش کشاورزی تأثیر مثبت و معنی داری دارد و باعث اعتماد اجتماعی باعث ارتقای مدیریت دانش و سرمایه اجتماعی می شود. همچنین انسجام اجتماعی بر مدیریت دانش کشاورزی و سرمایه اجتماعی تأثیر مثبت و معنی داری دارد و باعث افزایش آن ها می شود. مشارکت اجتماعی نیز بر سرمایه اجتماعی و توسعه اجتماعی تأثیر مثبت و معنی داری دارد و باعث افزایش آن ها می شود. توسعه اجتماعی نیز باعث افزایش توسعه اقتصادی می شود و برآن تأثیر مثبت و معنی داری دارد. توسعه نواحی روستایی باعث افزایش توسعه اجتماعی و توسعه بهره وری محیطی می شود و توسعه بهره وری محیطی نیز باعث افزایش توسعه اقتصادی جامعه خواهد شد.

جامعه شناسی با توجه به نگرش متفاوت نسبت به مقوله اقتصاد، کسب و کارها را بخش اصلی و مبنای اساسی ظرفیت اقتصادی و اجتماعی هر جامعه ای می داند. تحقیق حاضر یک تحقیق کیفی با هدف طراحی الگوی عوامل تأثیرگذار جامعه شناختی صندوق های کارآفرینی امید بر توسعه کسب و کارهای خرد است. بر این اساس با استفاده از روش تحلیل مضمون، مفاهیم و عوامل نهفته در مضامین بیان شده در مصاحبه با افراد با تجربه شناسایی شد. مشارکت کنندگان پژوهش، مدیران صندوق های کارآفرینی امید و مدیران کسب و کارهای خرد روستایی هستند. گردآوری اطلاعات از نوع مصاحبه های نیمه ساختاریافته است و حجم نمونه به روش نظری تعیین شد. بر همین اساس با 18 نفر در روستاهای استان گیلان در سال 1402 به روش اصل اشباع نظری مصاحبه انجام شد که 12 نفر مدیر کسب و کار و 6 نفر مدیر صندوق های کارآفرینی امید بودند. براساس یافته های تحقیق، شش عامل اصلی مؤثر بر توسعه کسب و کارهای کوچک به لحاظ جامعه شناختی وجود دارند که می توان به واسطه دریافت وام از صندوق های امید وضعیت آن ها را در جامعه بهبود بخشید و به عملکرد اقتصادی مطلوب تری دست یافت. تحلیل داده های به دست آمده از مصاحبه با استفاده از تحلیل مضمون به ایجاد مدل و شناسایی شش مؤلفه اصلی انجامید که عبارتند از رضایت اجتماعی، امنیت اجتماعی، عدالت اجتماعی، مشارکت اجتماعی، سرمایه اجتماعی، همبستگی (انسجام) اجتماعی.