مهدی مختاری پیام

مقدمه: در دهه های اخیر، با پیشرفت های چشمگیر فناوری اطلاعات و ارتباطات، نظام های ارجاع الکترونیکی در سراسر جهان توسعه یافته اند. در این مطالعه، به بررسی جامع ابعاد متنوع نظام ارجاع الکترونیکی در کشورهای مختلف پرداخته شده است. روش ها: در این مرور دامنه، روش چارچوب آرکسی و اومالی بکار گرفته شد. اطلاعات لازم با جستجوی کلیدواژه های مربوطه در پایگاه های داده PubMed، Scopus، Web of Knowledge، SID و MagIran و همچنین موتور جستجوی Google Scholar بدون اعمال محدودیت زمانی، گردآوری شدند. علاوه براین، جستجوی دستی در میان مجلات، منابع مقالات منتخب و دیگر منابع نیز صورت گرفت. استخراج داده ها با فرم اختصاصی گردآوری داده، انجام شد. به منظور سازماندهی مقالات، از نرم افزار Endnote X8استفاده، و تحلیل موضوعی متون به صورت دستی انجام شد. یافته ها: از بین 4372 مقاله و گزارش بدست آمده از پایگاه های داده، براساس معیارهای ورود، 20 مقاله وارد مطالعه شدند که بیشترین تعداد مقالات (هشت مورد) مربوط به آمریکا بود. این مقالات در هشت درون مایه اصلی و 51 درون مایه فرعی طبقه بندی شدند. درون مایه های اصلی عبارت از مسائل اقتصادی با 10 درون مایه فرعی، بهبود کیفیت خدمات به بیماران با شش درون مایه فرعی، افزایش تعداد مراجعات با چهار درون مایه فرعی، بهبود دسترسی با چهار درون مایه فرعی، افزایش رضایت مراجعین و ارائه دهندگان خدمات بهداشتی-درمانی با سه درون مایه فرعی، موانع و چالش ها با نه درون مایه فرعی، فرایند ارجاع با پنج درون مایه فرعی و تسهیل کننده ها با نه درون مایه فرعی بودند. نتیجه گیری: علی رغم دستاوردهای مثبت در اجرای نظام های ارجاع الکترونیکی در جنبه های مختلفی که شناسایی شده اند، همچنان چالش های بزرگی بر سر راه تحقق یک سیستم ارجاع الکترونیکی کارآمد باقی مانده است. کشورهای با درآمد متوسط و کم می توانند باتوجه به وضعیت خاص و پتانسیل های موجود در محیط خود، به طراحی و اجرای نظام های ارجاع الکترونیکی اقدام کنند.